روزه دار واقعی
? امام صادق(ع)
روزه، تنها دست كشيدن از طعام نيست، بلکه شرایطی دارد كه با رعايت آنها، روزه کامل می گردد. حضرت مریم گفت
من نذر کرده ام که برای خدای رحمان روزه باشم. یعنی
هنگامى كه روزه گرفتید
زبان خود را نگه داريد
ديدگانتان را از ناروا بپوشانید،
با يكديگر نزاع نكنيد
حسد نورزید
غيبت نكنيد
با هم بحث و جدل نکنید
به زیردستان خود دشنام و ناسزا مگویيد،
و روزه هر روزتان با روز دیگر فرق داشته باشد
?? منابع
اشعری، نوادر، ص۲۱
کلینی، کافی، ج۴، ص۸۷
لزوم تکریم ماه رمضان
?عنْ سَعْدٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ كُنَّا عِنْدَهُ ثَمَانِيَةَ رِجَالٍ فَذَكَرْنَا رَمَضَانَ فَقَالَ: لَا تَقُولُوا هَذَا رَمَضَانُ، وَ لَا ذَهَبَ رَمَضَانُ، وَ لَا جَاءَ رَمَضَانُ، فَإِنَّ رَمَضَانَ اسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، لَا يَجِيءُ وَ لَا يَذْهَبُ، وَ إِنَّمَا يَجِيءُ وَ يَذْهَبُ الزَّائِلُ، وَ لَكِنْ قُولُوا شَهْرُ رَمَضَانَ، فَالشَّهْرُ الْمُضَافُ إِلَى الِاسْمِ، وَ الِاسْمُ اسْمُ اللَّهِ،وَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ جَعَلَهُ اللَّهُ تَعَالَى مَثَلًا وَ عِيداً
?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۶ ص ۳۷۶ به نقل از معانی الاخبار
?سعد خفّاف گفت: هشت نفر در محضرحضرت باقر علیه السلام بوديم، پس سخن از رمضان به ميان آورديم، پس آن حضرت فرمود: مگوئيد: اين رمضان است، يا رمضان رفت، يا رمضان آمد، زيرا رمضان نامى از نام هاى خداى عزّوجلّ است، كه نه مى آيد، و نه می رود، بلكه یک امر زوال پذير، مى آيد و مى رود.
?پس بگوئيد ماه رمضان، یعنی ماه را به اسم رمضان اضافه کنید، زیرا رمضان اسم خداوند است، و آن ماهى است كه قرآن در آن نازل شده است، و خداى عزّ و جلّ آن را عبرت و عيد قرار داده است.
?عنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ: قَالَ عَلِيٌّ علیه السلام: لَا تَقُولُوا رَمَضَانَ، فَإِنَّكُمْ لَا تَدْرُونَ مَا رَمَضَانُ، فَمَنْ قَالَهُ فَلْيَتَصَدَّقْ وَ لْيَصُمْ كَفَّارَةً لِقَوْلِهِ، وَ لَكِنْ قُولُوا كَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَى شَهْرَ رَمَضَانَ
?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۶ ص ۳۷۷ به نقل از کتاب النوادر
?حضرت کاظم از پدران گرامی خویش علیهم السلام از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل می کند که فرمود: مگوئيد رمضان! زيرا شما نمي دانيد كه رمضان چيست.
?پس هرکس اینگونه از این ماه نام برد، برای کفّاره این گونه سخن گفتن، باید صدقه دهد و روزه بگیرد.
?بنابراین از این ماه همانگونه که خداوند یاد کرده است، نام برده و بگویید ماه رمضان
? توهین، سزاوار هشت نفر
?امام صادق علیه السّلام از پدرش و او از حضرت علی بن ابی طالب علیه السّلام روایت کرد که پیامبر صلّی الله علیه و آله در توصیه ای به ایشان فرمود:
?ای علی ۸ نفرند که اگر مورد توهین قرار گرفتند، باید خود را سرزنش کنند:
1⃣ کسی که ناخوانده به مهمانی رود!
2⃣ و کسی که به صاحب خانه فرمان دهد!
3⃣ و کسی که از دشمنانش خیر و خوبی بخواهد!
4⃣ و کسی که از انسان های پست، بخشش بخواهد!
5⃣ و کسی که در صحبت خصوصی دو نفر که او را راه نداده اند، داخل شود!
6⃣ و کسی که سلطان [عادل] را تحقیر و خوار می کند!
7⃣ و کسی که در جمعی که شایسته او نیست، می نشیند!
8⃣ و کسی که به کسی سخن می گوید که از او نمی شنود
?? منبع
الخصال ج ۲ ص ۴۱۰
????????????
ویژگی های عجیب ماه رمضان
1⃣رسول خدا صلّی الله علیه وآله فرمودند
?بهشت، سال به سال برای حلول ماه رمضان زينت و آرايش مى شود. چون شب اوّل ماه رمضان فرا رسد، بادى كه آن را مثيره گويند از زير عرش مى وزد كه برگ درختان بهشت را به هم مى زند و حلقه درهاى بهشت را مى كوبد. پس آوائى از آنها شنيده شود كه هرگز شنوندگان بهتر از آن نشنيده اند. حوران بهشتى از جايگاه خود بيرون می شوند و بر مكان هاى بلند بهشت می ايستند و صدا می زنند: آيا خواستگارى به سوى خدا آمده تا خدا او را همسر كرامت كند؟ سپس گويند: اى رضوان (دربان بهشت)! امشب چه شبى است؟ او لبّيك گويان به آنان پاسخ می دهد و می گويد: اى حوران نيك سيرت و نيكو صورت! امشب، شب اوّل ماه رمضان است، و درهاى بهشت براى روزه داران امّت محمّد صلّی الله علیه وآله گشوده می شود. خداوند عزّوجلّ به او می فرمايد: اى رضوان! درهاى بهشت را بگشا، اى مالك (دربان دوزخ)! درهاى دوزخ را به روى روزه داران امّت محمّد ببند، اى جبرئيل! به زمين فرود آی، و سركشان شياطين را در بند و زنجير كن، و سپس همگى را در امواج خروشان بيفكن تا روزه امّت حبيب مرا تباه نسازند.
?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۶ ص ۳۳ به نقل از امالى مفيد رحمه الله
2⃣ رسول خدا صلّی الله علیه وآله فرمودند
?همانا در های آسمان در اولین شب از ماه رمضان گشوده می شود، و تا آخرین شب بسته نمی شود.
?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۶ ص ۳۴۴ - ۳۴۵ به نقل از كِتَابُ النَّوَادِر
3⃣رسول خدا صلّی الله علیه وآله فرمودند
?هنگامی که شب اوّل ماه رمضان شود، خداى عزَوجلّ به امّت من توجّه می کند و هر آن که را خداوند به او توجه نماید، هرگز او را عذاب نخواهد فرمود.
?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۶ ص ۳۶۵ به نقل از خصال صدوق رضوان الله عليه
4⃣رسول خدا صلّی الله علیه وآله فرمودند
?اگر مى دانستيد كه براى شما در ماه رمضان چه چيزهایی فراهم شده است، قطعاً خدا را بيشتر سپاس مى گفتيد. وقتی شب اول ماه رمضان فرا رسد، خداوند همه گناهان نهان و آشكار امّت مرا مى آمرزد، و درجات شما را دو میلیون مرتبه بالا مى برد، و پنجاه شهر (در بهشت) براى شما بنا مى كند.
?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۶ ص ۳۵۱ - ۳۵۲ به نقل از ثواب الأعمال صدوق رضوان الله عليه
5⃣حضرت کاظم علیه السّلام فرمودند
?خداوند در شب اول ماه رمضان، ششصد هزار نفر بنده را از آتش جهنم آزاد می کند.
??منبع
بحارالأنوار ج ۹۶ ص ۳۷۲ - ۳۷۳ به نقل از فقه الرضا علیه السّلام)
✨تولدی دوباره در ماه رمضان
?امام باقر علیه السلام فرمودند:
?يا جابِرُ! مَنْ دَخَلَ عَلَيهِ شَهرُ رَمضانَ وَ صامَ نَهارَهُ وَ قامَ وَرْداً مِنْ لَيْلِهِ، وَ حَفِظَ لِسانَهُ وَ فَرجَهُ وَ غَضَّ بَصَرَهُ وَ كَفَّ اذانَهُ، خَرَجَ مِن الذُّنُوبِ كَيَومٍ وَلَدَتهُ اُمُّهُ.
قالَ قُلْتُ: ما احَسنَ هَذا مِنْ حَديث، جُعِلتُ فِداكَ.
قالَ: ما اشَدَّ هَذا مِنْ شَرْطٍ؛
?هر كس ماه رمضان بر او وارد شود و روزهايش را روزه بدارد و پاسى از شب را به نيايش برخيزد و زبانش را نگهدارد و چشم خود از حرام بربندد و آزار به كسى نرساند، مثل روزی که از مادر متولد می شود، از گناه پاكيزه مى شود.
?گفتم: چه حديث خوبى
?حضرت فرمودند: و چه شرايط دشوارى
?? منبع
من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۹۸
????????????
افسوس مردگان
?يكي از نامهاي قيامت يوم الحسرة است یعنی روزی که همگان حسرت و افسوس می خورند.
? حال، آیا ما مي دانيم مردگان از چه چيزی حسرت مي خورند ؟
?آیا بر اینکه بیشتر نخوردند،بیشتر استراحت نکردند،بیشتر لذت نبردند،بیشتر پول جمع نکردند،خانه بزرگتر نداشتند،ماشین خوب نداشتند و….
?حسرت می خورند!!!!
? پیامبر خدا از حسرت و افسوس مردگان خبر می دهند، که آنان حسرت چه چیز هایی را می خورند و میفرمایند
? ما مِنْ لَيْلَةٍ إِلَّا وَ مَلَكُ الْمَوْتِ يُنَادِي يَا أَهْلَ الْقُبُورِ لِمَنْ تَغْبِطُونَ الْيَوْمَ وَ قَدْ عَايَنْتُمْ هَوْلَ الْمُطَّلِعِ فَيَقُولُ الْمَوْتَى إِنَّمَا نَغْبِطُ المؤمنون [الْمُؤْمِنِينَ فِي مَسَاجِدِهِمْ لِأَنَّهُمْ يُصَلُّونَ وَ لَا نُصَلِّي وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ لَا نُزَكِّي وَ يَصُومُونَ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ لَا نَصُومُ وَ يَتَصَدَّقُونَ بِمَا فَضَلَ عَنْ عِيَالِهِمْ وَ نَحْنُ لَا نَتَصَدَّ
?? منبع
إرشاد القلوب إلى الصواب، ج ۱ ص ۵۳
? هیچ شب و روزی نیست مگر اینکه ملک الموت ندا سر می دهد و می گوید:
?ای اهل قبور ، امروز افسوس و حسرت چه کسانی را می خورید ،
? در حالی که مرگ را دیده اید و از اسرار آن با خبر شدید.
? مردگان در جواب می گویند:
?ما غبطه ی مؤمنین را می خوریم که در مساجد هستند .
?زیرا آنان نماز می خوانند و ما نمی توانیم.
?و آنها زکات می دهند و ما نمی دهیم .
?و آنها روزه می گیرند و ما نمی گیریم .
?و صدقه می دهند و ما نمی دهیم.
?و آنها ذکر خدا را می گویند و ما نمی گوئیم.
?پس افسوس و صد افسوس بر آنچه که در دنیا از دست داده ایم .
?پس قبل از اینکه گرفتار حسرت شویم کاری بکنیم…
آیا همه روزه بگیرند؟ ?
?? أیاماً مَعْدُودتٍ فَمَنْ کانَ مِنْکمْ مَرِیضاً أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیامٍ أُخَرَ وَ عَلَی الَّذِینَ یطِیقُونَهُ فِدْیةٌ طَعَامُ مِسْکینٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیراً فَهُوَ خَیرٌ لَهُ وَ أَنْ تَصُومُوا خَیرٌ لَکمْ إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ ??
چند روز معدودی را (روزه بدارید.) و هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد پس تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد). و بر کسانی که آن [روزه برای آنها] طاقت فرساست، تاوانی [است، که همان ] غذا دادن به بینواست، و کسی که [فرمان خدا را در انجام کارِ] نیک بپذیرد، پس آن برایش بهتر است. و روزه داشتن برای شما بهتر است، اگر بدانید.
? نکته ها و اشاره ها ?
1⃣این آیه موارد استثنای قانون روزه را برمی شمارد؛ یعنی حکم افرادی را که روزه بر آنها واجب نیست بیان می کند که عبارت اند از:
بیماران، مسافران، کسانی که با روزه گرفتن به مشقت و زحمت بی اندازه دچار می شوند، مانند کهنسالان.
البته بیماران و مسافران باید بعد از بهبودی یا مراجعت از سفر قضای روزه را بگیرند. اما گروه سوم به جای قضای روزه باید فدیه و تاوان بپردازند، یعنی فقیری را غذا دهند.
2⃣اسلام برای هر فرد، در هر شرایطی، قانون مناسب خودش را قرار داده و برای روزه ی مسافران، بیماران و سالمندان احکام خاصی دارد. آنچه واقعاً مهم و ارزشمند است، تسلیم بودن در برابر فرمان خدا است که ممکن است دستور به روزه گرفتن باشد و یا افطار کردن.
? آموزه ها و پیام ها ?
1⃣قانون روزه طوری وضع شده که موجب زحمت افراد نشود؛ از این رو مسافران، بیماران و افراد ناتوان استثنا شده اند.
2⃣کار نیک اضافی (مثل روزه ی مستحبی یا کمک به بینوایان) مطلوب است و سودش به خود انسان می رسد.
3⃣اگر (از اسرار و فواید روزه) آگاه باشید، متوجه می شوید که روزه داری برای شما بهتر است.
4⃣روزه بر بیماران و مسافران واجب نیست، ولی قضای روزه بر آنان واجب است.
5⃣ روزه و قضای آن بر افراد ناتوان (هم چون کهنسالان) واجب نیست و فقط تاوان و فدیه ی آن لازم است.
?? منبع
تفسیر قرآن مهر جلد دوم، صفحه ۱۰۳
????????????
پاداش روزه گرفتن در روز گرم و تحمل تشنگی ناشی از آن.
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَاجِيلَوَيْهِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ الرَّازِيُّ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُنْذِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ صَامَ يَوْماً فِي الْحَرِّ فَأَصَابَهُ ظَمَأٌ وَكَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ أَلْفَ مَلَكٍ يَمْسَحُونَ وَجْهَهُ وَ يُبَشِّرُونَهُ حَتَّى إِذَا أَفْطَرَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَا أَطْيَبَ رِيحَكَ وَ رَوْحَكَ مَلَائِكَتِي اشْهَدُوا أَنِّي قَدْ غَفَرْتُ لَهُ.
يونس بن ظبيان از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است:
كسى كه در گرما يك روز را روزه بدارد و تشنگى را تحمل كند، خداوند هزار فرشته را بر او مى گمارد تا دستهاى خود را بر روى او كشيده و او را بشارت دهند، و پس از آنكه افطار كرد خداوند مىفرمايد: چقدر خوش بويى! اى فرشتگان من گواه باشيد كه من او را آمرزيدم
?? منبع
ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص ۵۲
????????????
? مقام معظم رهبری حفظه الله
? در دعای روزهای ماه رمضان میگوییم: «الّلهم اغن کلّ فقیر. الّلهم اشبع کلّ جائع. الّلهم اکس کلّ عریان». این دعا فقط برای خواندن نیست؛ برای این است که همه خود را برای مبارزه با فقر و مجاهدت در راه ستردن غبار محرومیت از چهره محرومان و مستضعفان موظّف بدانند. این مبارزه، یک وظیفه همگانی است.
? همه باید خود را موظّف به مواسات بدانند. مواسات یعنی هیچ خانوادهای از خانوادههای مسلمان و هممیهن و محروم را با دردها و محرومیتها و مشکلات خود تنها نگذاشتن به سراغ آنها رفتن و دست کمکرسانی به سوی آنها دراز کردن. امروز این یک وظیفه جهانی برای همه انسانهایی است که دارای وجدان و اخلاق و عاطفه انسانی هستند؛ اما برای مسلمانان، علاوه بر اینکه یک وظیفه اخلاقی و عاطفی است، یک وظیفه دینی است.
? به همسایهها و فقرا رسیدگی کنید. یکی از عواملی که نمیگذارد دست کسانی که توانایی کمک دارند، به یاری فقرا دراز شود، روحیه مصرفگرایی و تجمّل در جامعه است. برای جامعه بلای بزرگی است که میل به مصرف، روزبهروز در آن زیاد شود و همه به بیشتر مصرف کردن، بیشتر خوردن، متنوّعتر خوردن، متنوّعتر پوشیدن و دنبال نشانههای مُد و هر چیز تازه برای وسایل زندگی و تجمّلات آن رفتن، تشویق شوند. چه ثروتها و پولهایی که در این راهها هدر میرود و از مصرف شدن در جایی که موجب رضای خدا و رفع مشکلات جمعی از مردم است، باز میماند.
?? منبع
بیانات مقام معظم رهبری در خطبههای نماز عید فطر ۱۵/۰۹/۱۳۸۱