فرشتگان چگونه از اسرار درونی انسان آگاه می‌شوند و آنها را ثبت می‌كنند؟
آیت‌الله جوادی آملی:
از امام صادق علیه‌السلام در همين زمينه مطلب بسيار مناسبی نقل شده است:
يكی از شاگردان امام صادق علیه‌السلام از ايشان پرسيد: در مورد اعمال ما،
فرشتگان آنچه می‌بینند می‌نویسند
امّا در مورد خاطرات و نیت‌هائی كه فقط از دل گذرانده‌ايم و هنوز به لباس عمل در نياورده‌ايم، چگونه عمل می‌كنند؟
وَ اِنْ تُبدُوا ما فی أنفسكم أو تُخفُوهُ يُحاسبكُمْ بهِ الله [1]
در قيامت باید برای اسرار درونی‌ای كه تا به حال پيش كسی باز نگفته‌ايد، حساب پس بدهيد.
فرشتگان چگونه از اين اسرار درونی آگاه می‌شوند؟
حضرت در پاسخ فرمود:
آيا بوی باغ و بستان،با بوی كثافت و گنداب یکی است!؟
اگر از كنار باغی پر گل و معطر بگذريد، بوی خوبی احساس می‌كنید و چنانچه بوی بد به مشام انسان برسد، می‌فهمد كه اينجا كثافت و زباله است،
پس از بو می‌توان فهميد كه از كنار باغ می‌گذریم يا از كنار چاه
فرشتگان از بوی خوشِ قلب مؤمن اسرار، نیّت‌ها و اراده‌ی خير،طيب و طاهر او را می‌شناسند
و نيز از بوی بد بعضی‌ها،از پليدی درون آنها آگاهی می‌یابند[2]
انسان نمی‌تواند در چاه زندگی كند و از بوی آن اظهار تنفر نكند.
اگر كسی به ملكوت رسيده باشد،
بوی بد و خوب ديگران را با شامه جان درك می‌كند و مؤمن را از منافق باز می‌شناسد
منابع:
[1] سوره بقره، آيه ۲۸۴
[2] الكافی، جلد۲، صفحه
