به بهانه روز حجاب و عفاف و حمایت از حریم خانواده

خانواده در فرهنگ ایرانی پایه و ستون اصلی جامعه است و برای مردم ایران واحدی بسیار ارزشمند است. در ابتدا باید گفت كه خانواده كانون رشد و تعالی فرزندان است. فرزندانی كه قرار است جامعه را بسازند. و آداب و رسوم و فرهنگ كشور را در جامعه حفظ كرده و در بقای آن بكوشند. در جامعه ایرانی به دلیل اینكه در دین اسلام كه دین اكثر مردم ایران است به خانواده تأكید زیادی شده است بنابراین جامعه ایرانی خانواده را بسیار مقدس می‌‌داند و در تحكیم و بقای آن كوشش زیادی می‌كنند. در این مقاله ابتدا به فرهنگ خانواده در ایران و تعریف آن می‌پردازیم. دراسلام تشكیل خانواده را كه به واسطۀ عقد نكاح مشروع زن و مرد به وجود مى‌آید، مایۀ تكامل و به‌روزى دانسته و محیط خانواده‌اى كه بر اساس معیارهاى دینى پایه‌ریزى شده باشد را جایگاه آسایش جسم و جان و آرامش روح و روان مى‌داند. همچنین به كاركردها و انواع خانواده می‌پردازد.

جایگاه خانواده در قرآن كریم:
دربارۀ نظام خانواده و شكل‌گیرى و اهمیت آن راهنمایی‌های فراوانى در متون دینى اعم از كتاب و سنت آمده است.همانطور كه در ابتدای این مقاله مطرح شد در ایران خانواده واحدی ارزشمند است زیرا اسلام بر آن تأكید زیادی داشته است. به همین دلیل در اینجا به چند نكته مهم كه جایگاه خانواده در قرآن كریم را مشخص می‌كند اشاره خواهیم كرد.
خانواده (زن و شوهر) در قرآن كریم آیاتى از از آیات خدا و مایۀ آرامش روحى شمرده شده است، چنانكه خداوند فرموده است:
(ومن آیاته ان خلق لكم من انفسكم ازواجا لتسكنوا الیها وجعل بینكم مودة ورحمة ان فى ذلك لآیات لقوم یتفكرون) (روم،آیه 30/21) «و از نشانه هاى او این كه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در كنار آنان آرامش یابید، و در میان‌تان مودت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‌هایى است براى گروهى كه تفكّر مى‌كنند»
در جاى دیگر از زن و مرد به عنوان لباس یاد شده است:
(هن لباس لكم وانتم لباس لهن) (بقره،ایه 2/187) «آن‌ها لباس شما هستند، و شما لباس آن‌ها؛ (هر دو زینت هم و سبب حفظ یكدیگرید»
لباس وسیلۀ پوشش و حفاظت براى بدن است. و به قول علامه طباطبایى در این آیه استعاره بسى لطیف به كار برده شده است. زن براى مرد و مرد براى زن به عنوان لباس و پوشش مى‌باشد كه همدیگر را از آلودگى و فجور محافظت مى‌كند و نیز همانطورى كه لباس مایۀ زینت و زیبایى براى انسان است و زن و مرد نیز مایۀ زینت و زیبایى براى یكدیگر هستند.
همچنین در روایات هم به جایگاه خانواده اشاره شده است كه درشرح زیر آمده است:
نظام خانواده، نظام ارزشمند و محبوبى است كه در اسلام هیچ بنایى محبوب‌تر از او پایه‌ریزى نشده است.
پیامبر اسلام مى‌فرماید:
«ما بنى فى الاسلام بناء اَحبّ الى اللَّه تعالى و اعزّ من التزویج».(الهدایة، صدوق، ص 257،) «در اسلام هیچ نهادى محبوب‌تر و عزیزتر از تشكیل خانواده در نزد خداوند بنا نشده است»
امام باقر(علیه السلام) فرموده است:
«الركعتان یصلّیهما رجل متزوج افضل من رجل اعزب یقوم لیله و یصوم نهاره»(وسائل الشیعه، حر عاملى، ج 14، ص 7) «دو ركعت نماز مرد معیل افضل و بهتر از نماز مرد مجردى است كه شب را به عبادت بایستد و روز را با روزه سپرى كند».

منبع:برگرفته از مقاله خانواده در فرهنگ ایرانی /معصومه محمدزاده