نشانه ايمان
? پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مىفرمايد:
? اذا سَرَّتْكَ حَسَنُكَ وَسائَتكَ سَيِّئُتُكَ فَانْتَ مُؤْمِنٌ «1»
? هنگامى كه كار نيكت تو را خوشحال و كار بدت تو را ناراحت كند فرد با ايمانى هستى.
? شرح كوتاه
اسلام مىگويد همه با فطرتى پاك متولّد مىشوند، فطرت ايمان و عشق به نيكىها، آلودگىها و گناهان ممكن است تدريجاً روح و جان انسان را تحت تأثير خود قرار دهد و به رنگ خود درآورد، و بكلى منقلب سازد؛ اما تا آن زمان كه انسان نسبت به نيكىها علاقمند و از بدىها متنفر است معلوم مىشود كه هنوز روح ايمان و فطرت پاك نخستين در او باقى است.
بيچاره مردمى كه نه تنها از اعمال بدشان ناراحت نمىشوند، بلكه به آن هم افتخار مىكنند؛ و يا هنگامى كه فداكارى، نيكوكارى، گذشت و عدالتى نشان مىدهند نشان مىدهند احياناً از كرده خود پشيمان هم مىشوند آنها افراد بىايمانى هستند.
? (1) نهج الفصاحه، صفحه ۴۱
? مال و فرزند، آزمایش، و دو دام فریب ?
?? و اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُکمْ وَ أَوْلادُکمْ فِتْنَةٌ وَ أَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ ??
و بدانید که اموال و فرزندانتان آزمایشی(برای شما) هستند و البتّه نزد خداوند(برای کسانی که از عهدۀآزمایش برآیند)، پاداشی بزرگ است.
?نکته ها ?
? محور بسیاری از لغزش های انسان و ریشۀ بسیاری از گناهان از قبیل: معاملات حرام، احتکار، دروغ، کم فروشی، ترک انفاق، ندادن خمس و زکات، حرص و کارشکنی و سوگندهای دروغ و تضییع حقوق مردم، گریز از میدان جنگ، ترک هجرت و جهاد و…، علاقه به مال و فرزند است. پس اینها عامل امتحان و لغزشند، آن گونه که ابولبابه را (آیه قبل) به لغزش کشید و برای حفظ مال و فرزندان خود، به همکاری با دشمن وادار کرد.
?قرآن با تعبیرات مختلفی به فتنه بودن مال و فرزند و دل نبستن به آنها و امکان انحراف به واسطۀ آنها هشدار داده است، از جمله:
الف: امکان شرکت شیطان در مال و فرزند انسان. «شارِکهُمْ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ»
ب: افزون خواهی در مال و فرزند و آثار منفی آن. «تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ»
ج: بازدارندگی فرزند و مال از یاد خدا. «لا تُلْهِکمْ أَمْوالُکمْ وَ لا أَوْلادُکمْ عَنْ ذِکرِ اللَّهِ»
د: نجات بخش نبودن اموال و اولاد در قیامت.
?در آیه نکاتی به چشم می خورد که نشان می دهد آزمایش مال و فرزند بسیار سخت و جدّی و پیروز شدن در آن بسیار مهم است،
?خود مال و فرزند فتنه شمرده شده اند، نه آنکه وسیله آزمایش و فتنه باشند.
?حضرت علی علیه السلام دربارۀ علّت و فلسفۀ امتحان های الهی فرمود: «تا راضی از ناراضی مشخص شود و عوامل سعادت و شقاوت هر کس در اعمال او مشخص گردد»
?پیامها ?
1⃣ علاقۀ افراطی به مال و فرزند، انسان را به خیانت می کشد. و حتّی گاهی موجب دست برداشتن از اصول انسانی و دینی (امانت و ادای امانت) می شود.
2⃣ مال و فرزند می توانند دو دام فریبنده باشند.
3⃣توجّه به پاداش بزرگ الهی، از اسباب دل کندن از دنیا و ترک خیانت است.
4⃣مال و فرزند با تمام جاذبه هایی که دارند، در مقایسه با الطاف و پاداش های الهی ناچیز هستند.
?? منبع
تفسیر نور، ج 3، ص ۱۲۰
تفسير نمونه، ج6، ص ۲۶۱
مهربانی شیعیان…
? امام صادق علیه السلام فرمودند:
⬅️ «شِيعَتُنَا الرُّحَمَاءُ بَيْنَهُمُ الَّذِينَ إِذَا خَلَوْا ذَكَرُوا اللَّه»
? شيعيان ما با يكديگر مهربانند،
و هنگامی که تنها باشند، به یاد خدا هستند.
? كافی، ج 2، ص 186
ثواب بوسیدن پای مادر:
پیامبر(ص) فرمود:«کسی که پای مادرش را ببوسد؛مثل این است که آستانه کعبه را بوسیده است».(گنجینه جواهر )
و نیز فرمود:«هر کس پیشانی مادر خود را ببوسد،از آتش جهنم محفوظ خواهد ماند».(نهج الفصاحة)
در حدیث دیگری فرمود:«کسی که قبر والدین خود را در هر جمعه زیارت کند، گناهانش بخشیده می شود و از نیکوکاران نوشته شود.(مستدرک الوسائل، ج 2)
گناهی نیست که مرتکب نشده باشم!
روزی مردی نزد پیامبر(ص) آمد و عرض کرد:من تمام گناهان را انجام داده ام،ایا راه توبه برای من هست؟ فرمود:ایا پدر و مادرت زنده اند؟گفت:تنها پدرم زنده است. فرمود:به پدر خود احترام و نیکی کن؛تا خداوند تو را ببخشد. وقتی که آن مرد رفت،حضرت به اطرافیانش فرمود:«ای کاش مادرش زنده بود».(بحارالانوار، ج 71)
حضرت محمد(ص) فرمودند:«دعاء الوالد لولده کدعاء النبی لأمتّة؛همانگونه که دعای پیامبران در مورد امت خودشان مستجاب است، دعای پدران نیز در حق فرزندانشان مستجاب است».(نهج الفصاحه)
امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند :
سه دسته در روز قیامت، روزی که سایه و پناهی جزء سایه خداوند نیست، در سایه و پناه خدا هستند:
1-مردی که زمینه ازدواج برادر مسلمانش را آماده نماید.
2- مردی که به برادر مسلمانش خدمت کند.
3-کسی که سرّ برادر مسلمانش را بپوشاند.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 46
???یا بقیه الله ???
?ای مایه ی حیات ومماتم نگاه تو
?دستان گرم عاطفه ها درپناه تو
?دلها گرفت حضرت باران نیامدی
?خشکیدچشم منتظرانت به راه تو
#دستور_العمل_اخلاقي
استاد فاطمي نيا:
اين همه در اينترنت و كتاب ميگردي كه ببيني آيت الله قاضي چه گفت ؟! آيت الله بهجت چه دستورالعملي براي سلوك داد؟!
فلان عارف چگونه به مقامات رسيد؟!
اين همه دنبال استاد هستي و اين در و آن در ميزني ، چه شد آخر؟! به كجا رسيدي؟!
قدم اول ، ترك معصيت است ! نميگويم معصوم شويد، اما به اندازه ي خودتان تلاش كنيد.
اي جوان عزيز كه به دنبال سير وسلوك ميباشي ، تو هنوز با پدر و مادرت تند هستي ، به ديگران پرخاش ميكني ، آن وقت انتظار داري سالك الي الله هم بشوي؟!
اگر ملاحسينقلي همداني (ره) هم از قبر بيرون آيد و استاد سير وسلوكت شود ، اگر عاق والدين باشي ، به جايي نميرسي!
آیا مال و فرزند فتنه هستند؟
?نَّما أَمْوالُکمْ وَ أَوْلادُکمْ فِتْنَةٌ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ
همانا اموال و اولاد شما وسیله آزمایشند و خداوند است که پاداش بزرگ نزد او است(و به کسانی پاداش می دهد که در این امتحان پیروز شوند).
?نکته ها ?
?«فتنه» هم به معنای رنج ها و مشکلات و مصیبت ها و اموری است که انسان گرفتار آنها می شود و سبب آزمایش است و هم به معنای توطئه و افساد دشمنان است
?جالب آن که همین مال و فرزند که سبب آزمایشند، زینت دنیا نیز هستند.«الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا» حضرت علی علیه السلام می فرماید: از گرفتار شدن به فتنه به خدا پناه نبرید که آن حتمی است، بلکه از انحراف و گمراه شدن به وسیله ی فتنه ها به خدا پناه ببرید.
?اگر باور کنیم که دارایی و ثروت، ابزار آزمایش و فتنه است، از کمی مال رنج نخواهیم برد. زیرا امتحانش آسان تر خواهد بود. مال، سبب آزمایش است، زیرا باید از راه حلال بدست آید، باید به مصرف حلال برسد، باید حقوق واجب آن پرداخت شود، باید شکر آن ادا شود. فرزند، سبب آزمایش است، زیرا والدین باید در انتخاب همسر، در پرداخت مهریه حلال به همسر، در تغذیه سالم فرزند، در محبت و نظارت بر تعلیم و تربیت، در ازدواج، در اشتغال، در گرایش های گوناگون او کمال دقت را داشته باشند که عبور از تمام این مراحل امتحانی سخت است، البته اگر والدین وظیفه خود را به خوبی انجام دهند و از عهده آزمایش برآیند، در تمام کارهای خوب فرزند شریک خواهند بود. اگر دشمنی همسر و فرزند در آیه قبل، مربوط به بعضی از آنهاست، اما وسیله فتنه و آزمایش شدن مربوط به همه آنهاست.
?پیامها ?
1⃣دلبستگی و وابستگی به مال و فرزند، زمینه لغزش و انحراف است. لذا خداوند هشدار می دهد.
2⃣گذشتن از دلبستگی به مال و فرزند برای انجام وظایف الهی، کاری بزرگ است، لذا خداوند پاداش بزرگ مقرر کرده است.
3⃣هر چه آزمایش کننده بزرگ تر باشد، جایزه اش برجسته تر است، خدای عظیم پاداش عظیم می دهد.
4⃣توجه به پاداش بزرگ الهی، سبب نجات از وابستگی به اموال و اولاد است.
?منابع
تفسیر نور، ج ۱۰ ص ۸۸
تفسیر نمونه، ج ۲۴ ص ۲۰۲
رُوِيَ عَن عَلي عليهالسلام قال
اَلْخُطْوَةُ عِنْدَ الْخَالِقِ بِالرَّغْبَةِ فِيمَا لَدَيْهِ، اَلْخُطْوَةُ عِنْدَ الْمَخْلوُقِ بِالرَّغْبَةِ عَمَّا فِي يَدَيْهِ
كه حضرت فرمودند :
اگر انسان بخواهد نسبت به خالقش قرب پيدا كند و يك قدم به او نزديكتر شود؛ گام به سوي خالق كنايه از قرب است، باید به گنجينههاي الهيهاي كه در نزد خدا است روي آورد. حضرت فرمودهاند: باید به آنچه نزد خدا است روي آورد، نه خود خدا، اشتباه نكنيد! هر روي آوردني، انسان را يك گام به خدا نزديكتر ميكند؛ «اَلْخُطْوَةُ عِنْدَ الْخَالِقِ بِالرَّغْبَةِ فِيمَا لَدَيْهِ». در مقابل، اگر كسي بخواهد قرب به مخلوق پيدا كند، یعنی مخلوق به او روي آورد، باید از آنچه در دو دست مخلوق است رويگردان باشد؛ «اَلْخُطْوَةُ عِنْدَ الْمَخْلوُقِ بِالرَّغْبَةِ عَمَّا فِي يَدَيْهِ».
مخلوق چه در دست دارد؟ امور مادّي. هر مرتبه «روي انداختن» به آنچه در دست مخلوق است، مثل: پول و مال و مسائل دنيايي، موجب دوري او از تو ميشود، امّا اگر بگويی: «نميخواهم»، اين موجب نزديكي تو ميگردد. اگر به خدا بگويي: «آنچه را در نزد تو است ميخواهم»، و به مخلوق نيز بگويي: «نميخواهم»، به او نزديك خواهي شد؛ کاملاً برعكس است.
ميدانيد مشكل ما چيست؟ ما خالق را با مخلوق اشتباه گرفتهايم. چرا؟ چون خودمان را برداشتيم گذاشتيم جاي خدا. ما اینگونه هستیم که اگر كسي هر روز بيايد مزاحم شود و بخواهد از ما پول بگیرد، از او فرار ميكنیم، چه رسد به اینکه به او روي بیاوریم. ما خدا را مثل خودمان فرض كردهايم كه هر چه به او روي بياوريم و بخواهيم آنچه نزد او است را بگیريم، از ما فرار ميكند. اشتباه ما اين است! حال اينكه هر چه به خدا بگويي: «به من بده»! او نزديكتر ميشود، خوشش ميآيد. اينها كلمات عليعليه السلام است.
در روايت دیگری منقول است که: گاهی بنده از خدا حاجتی را که جايش هم هست به او بدهد، تقاضا ميكند. خدا روي ميكند به ملائكه و ميفرماید: به او ندهيد! میگویند: چرا؟ خدا میفرماید: من از صداي اين بنده خوشم ميآيد، بگذارید باز هم بگويد؛ ما خدايمان را نشناختيم! یک وقت گله نكنيد که چقدر به خدا بگويم! خدا از صدایت خوشش ميآيد، چه رسد به اینکه مصلحت نبيند که حاجتت را بدهد. بدان! هر بار كه حاجتت را به او میگويي يك گام به تو نزديكتر ميشود و تو به او قرب پيدا ميكني
?? منبع
غررالحكم ص ۱۸۲ روايت ۳۴۲۶ و ص ۱۹۳ روايت
امانت در حفظ اسرار
? پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مىفرمايد
? اذا حَدَّثَ الرَّجُلُ بِحَديثٍ، ثُمَّ الْتَفَتَ فَهِىَ امانَةٌ «1»
? هنگامى كه كسى سخنى بگويد، سپس به اطراف خود بنگرد، آن سخن امانت و سِر است (و بايد در حفظ آن كوشيد).
? شرح كوتاه
امانت انواع گوناگونى در اسلام دارد و از آن جمله امانت در حفظ اسرار مردم است، اين موضوع بقدرى از نظر اسلام مهم تلقى شده كه افشاى اسرار مردم از گناه كبيره معرفى گرديده، تازه براى اثبات «سر» بودن لزومى ندارد گوينده خواهش و تمنا و تأكيد كند كه اين از اسرار است و نزد خودت باشد؛ بلكه به كمترين چيزى براى تفهيم اين حقيقت قناعت شده است، همين اندازه كه نگاه به اطراف كند و مراقب عدم وجود شخصى ديگرى باشد كافى است كه سخنان او به عنوان اسرار برادر مسلمان و امانت نگاهدارى شود.
? (1) نهج الفصاحه، صفحه ۳۸