تفسیر آیه از لسان معصوم علیهم السلام

✨ امام حسن عسکری (علیه السلام) به نقل از امام باقر (علیه السلام) در تفسیر آیه ۵ از سورهٔ مائده فرمودند :

 ۞ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمٰانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخٰاسِرِينَ ۞ المائده/۵. قَالَ تَفْسِيرُهَا فِي بَطْنِ اَلْقُرْآنِ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِوَلاَيَةِ عَلِيٍّ عَلَیْهِ السَّلَامُ وَ عَلِيٌّ عَلَیْهِ السَّلَامُ هُوَ الْإِيمَانُ.

 ۞ هرکس به ایمان (یعنی ولايت مولا علی علیه السلام) کفر بورزد، اعمال خویش را باطل نموده و در قیامت از زیانکاران خواهد بود ۞
?مائده/۵

فرمودند :
تفسیر این آیه در بطن قرآن عبارت است از؛ ولایت مولا علی (علیه السلام)، چراکه پذیرش ولایت مولا اميرالمومنين علی (علیه السلام)، اساس ایمان است.

?? منابع
اللوامع النورانیة، ص ۱۹٤
مرآة العقول، ج ۱۰، ص ٤٩
بحار الانوار، ج ۳۵، ص ۳٦٩
تفسیر البیان، ج ۳، ص ۲۱۷
تفسیر البیان، ج ٦، ص ١٨۵
لشیعة فی عقائدهم، ص ۲٤
تفسیر لاهیجی، ج ۱، ص ٦١٧
عقود المرجان، ج ۱، ص ۵٦٤
تفسیر الصافی، ج ۱، ص ٤۵۸

مطالب منبر, [۱۴.۰۴.۱۷ ۱۰:۱۴]
[ Sticker ]

 نحوه ی عدالت حضرت علی علیه السلام

?یكي از خصوصيات حضرت علي عليه السلام اين بود كه بيت المال را به طور مساوي ميان مردم تقسيم مي كرد و بين مسلمانان تبعيض قايل نمي شد.

? اين امر باعث شده بود، برخي از طرفداران تبعيض و انحصار طلب ها به معاويه بپيوندند.

?عده اي از دوستان علي عليه السلام به حضور حضرت رسيدند و گفتند:
?- چنانچه افراد سيّاس و انحصار طلبها را با پول راضي كني، براي پيشرفت امور شايسته تر است.

? امام علي عليه السلام از اين پيشنهاد خشمگين شد و فرمود:
- آيا نظرتان اين است به كساني كه تحت حكومت من هستند ظلم كنم و حق آنان را به ديگران بدهم و با تضييع حقوق آنان ياراني دور خود جمع نمايم؟

?به خدا سوگند! تا دنيا وجود دارد و تا آفتاب مي تابد و ستارگان در آسمان مي درخشند، اين كار را نخواهم كرد.
⚡️ اگر مال، از آن خودم بود آن را به طور مساوي تقسيم مي كردم، چه رسد به اينكه مال، مال خداست.

?سپس فرمود:
- اي مردم! كسي كه كار نيك را در جاي نادرست انجام داد، چند روزي نزد افراد نااهل و تاريك دل مورد ستايش قرار مي گيرد و در دل ايشان محبت و دوستي مي آفريند

⛔️ولي اگر روزي حادثه بدي براي وي پيش بيايد و به ياريشان نيازمند شود، آنان بدترين و سرزنش كننده ترين دوستان خواهند شد.
????????????
? بحار، ج ۴۱  ص ۱۰۸  و ۱۱۱

بهترین خواسته، بهترین پند
????????????

نوف بكائى كه يكى از اصحاب و علاقه مندان حضرت اميرالمؤ منين علىّ صلوات اللّه عليه است، حكايت كند:
در آن هنگامى كه حضرت علىّ عليه السلام در حوالى كوفه در محلّى به نام رَحبه اقامت داشت ، به ديدارش رفتم و پس از احوالپرسى ؛ به ايشان گفتم : مرا پندى ده .
مولاى متّقيان ، علىّ عليه السلام فرمود: اى نوف ! به هم نوعان و دوستان خود محبّت و مهر ورزى كن ، تا آنان نيز به تو مهر ورزند.
به حضرتش گفتم :اى سرورم ! بر نصايح خود بيفزاى .
فرمود: به همگان نيكى و احسان كن ، تا احسان ببينى .
گفتم : باز هم پندى ديگر بيفزاى تا بيشتر بهرمند گردم ؟
حضرت فرمود: از مذمّت و بدگوئى نسبت به ديگران دورى كن وگرنه طُعمه سگ هاى دوزخ خواهى گشت .
سپس اظهار داشت :
اى نوف ! هر كه دشمن من و دشمن امام بعد از من باشد، اگر بگويد: حلال زاده ام دروغ گفته است .
نيز هركه زنا و فحشاء را دوست دارد و بگويد: حلال زاده ام ، باز دروغ گفته است .
همچنين كسى كه نسبت به گناه بى باك و بى اهمّيت باشد، اگر ادّعاى ايمان و خداشناسى كند، بدان كه او هم دروغ گفته است .
اى نوف ! رفت و آمد و ديدار با خويشان خود را قطع مكن تا خداوند بر عمرت بيفزايد.
خوش اخلاق و نيك خوى باش ، تا خداوند محاسبه ات را ساده و سبك گرداند.
اى نوف ! چنانچه بخواهى كه در روز قيامت همراه و هم نشين من باشى ، هيچ گاه يار و پشتيبان ستمگران مباش .
و بدان كه هر كه ما را در گفتار و عمل دوست بدارد، روز قيامت با ما اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام محشور خواهد شد، چه اين كه در روز قيامت ، خداوند هر كسى را با دوست مورد علاقه اش محشور مى نمايد.
اى نوف ! مبادا خود را براى مردم بيارائى ؛ و با معصيت و گناه ، با خداوند مبارزه كنى ، چون روز قيامت شرمسار و رسوا خواهى شد.
سپس در پايان فرمود: اى نوف ! به آنچه برايت گفتم اهميّت ده و عمل نما، كه سبب سعادت و خير تو در دنيا و آخرت خواهد بود

?? پی نوشت
الكنى و الا لقاب  ج ۲ ص ۸۹
چهل داستان و چهل حدیث از امام علی علیه السلام، حجه الاسلام و المسلمین عبدالله صالحی

????????????
اقسام دستها
????????????

1⃣ گیرنده

2⃣دهنده

3⃣نگهدارنده

?متن وشرح حدیث

?بهترين دست ها
 
پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود
اَلأَيْدِى ثَلاثَهٌ سائلَةٌ

1⃣ومُمْسِكَةٌ

2⃣و مُنْفِقَةٌ

3⃣وخَيْرُ الأَيْدِىْ مُنْفِقَه

دستها سه گونه اند
دست گيرنده، و دست نگهدارنده، و دست دهنده و بهترين دست ها دست دهنده است
 
?? شرح كوتاه ??
   اسلام سعى دارد پيروان خود را با همّتى بلند و كوششى و تلاشى وسيع و عاطفه اى پرمايه پرورش دهد، و به همين دليل به همه پيروان خود توصيه مى كند تا مى توانند از كسى چيزى نخواهند و دست تمنى پيش كسى دراز نكنند، نه فقط از كسى چيزى نخواهند، آنچه را دارند نيز در انحصار خود قرار ندهند، بلكه تا مى توانند از آن در اختيار ديگران بگذارند و روى همين جهت در حديث فوق مى خوانيم بهترين دست ها دست دهنده است

?? منبع
                 تحف العقول، صفحه ۳۲

فریضه ای که هیچ گاه از بندگان ساقط نمیشود……
       (هیچ عذری پذیرفته نمیشود)
????????????

رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند:
جبرئیل نزد من آمده و عرضه داشت:

يا مُحمّدُ ! إنّ اللّهَ يَقولُ : فَرَضتُ الصَّلاةَ و وَضَعتُها عَنِ المَريضِ و فَرَضتُ الصِّيامَ و وَضَعتُهُ عَنِ المَريضِ و المُسافِرِ و فَرَضتُ الحَجَّ و وَضَعتُهُ عَنِ المُقِلِّ المُدقِعِ و فَرَضتُ الزَّكاةَ و وَضَعتُها عَمَّن لايَملِكُ النَّصابَ و جَعَلتُ حُبَّ عَلي بنِ ابيطالبٍ و لَيسَ فيهِ رُخصَةٌ

ای محمد  خدا میفرماید 
نماز را واجب کردم و آن را از مریض برداشتم
و روزه را واجب کردم و آن را از مریض و مسافر برداشتم
و حج را واجب کردم و آن را از فقیر مریض برداشتم
و زکات را واجب کردم و آن را از کسی که مالک حد نصاب نیست برداشتم

?و حب و دوست داشتن علی بن ابیطالب (علیه السلام) را قرار دادم و هیچ رخصتی در آن نیست….

?? منبع
              بحارالأنوار ۱۲۹/۲

? اهمیت احسان و نیکی به والدین   ?

?? وقَضَی رَبُّک أَلَّا تَعْبُدُواْ إِلَّآ إِیاهُ وَبِالْولِدَینِ إِحْسناً إِمَّا یبْلُغَنَّ عِندَک الْکبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوْ کلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کرِیماً ??

و پروردگارت فرمان قطعی داده: که جز او را نپرستید؛ و به پدر و مادر نیکی کنید؛ اگر یکی از آن دو، یا هر دو نزد تو به [سنّ ] پیری برسند، پس به آن دو «اف» (: کوچک ترین سخن اهانت آمیز) مگوی؛ و آن دو را با پرخاش مران؛ و به آن دو سخنی ارجمند گوی.

? نکته ها و اشاره ها ?

1⃣در قرآن، بارها، توحید که اساسی ترین اصل اسلامی است، در کنار نیکی به پدر و مادر قرار گرفته است  که نشان دهنده ی اهمیت نیکی به پدر و مادر است.
2⃣در این آیه پنج تأکید بر نیکی به پدر و مادر شده است:
الف) واژه ی «قَضی » که به معنای امر محکم و فرمان قطعی است.
ب) واژه ی «احسان» به صورت مطلق آمده که شامل هر گونه نیکی به پدر و مادر می شود.
ج) «احسان» به صورت نکره آمده که برای بیان عظمت است.
د) واژه ی «والدین» به صورت مطلق آمده که شامل پدر و مادر مسلمان و کافر می شود.
ه) نیکی به پدر و مادر هم ردیف توحید آمده است.

? آموزه ها و پیام ها ?

1⃣انسان دو وظیفه ی حتمی دارد: توحید و نیکی به پدر و مادر.
2⃣ نیکی، خوش سخنی، فروتنی و دعا وظایف اساسی شما در برابر پدر و مادرتان است.
3⃣در کهن سالی به پدر و مادرتان بیش تر محبت کنید.
4⃣به یاد کودکی و ناتوانی خود، به پدر و مادرتان دعا کنید.

??منبع
تفسیر قرآن مهر، جلد دوازدهم، صفحه ۶۳

????????????
چرا  ایّام البیض بدین نام موسوم شده است؟
??????????
⚜️زر بن حبيش مى ‏گويد:

 از ابن‌مسعود راجع به ايّام‌البيض سؤال كرده و گفتم: سبب ناميدن اين ايّام به «ايّام‌البيض» چيست و چه شنيده‏ اى؟

? ابن‌مسعود گفت: از نبىّ اكرم صلّى‌الله‌عليه‌و‌آله شنيدم كه مى ‏فرمود:
??هنگامى كه حضرت آدم عليه‌السلام عصيان پروردگارش را نمود، منادى از عرش ندا داد: اى آدم! از جوار رحمت من بيرون شو، زيرا كسى كه عصيان مرا كند در جوار من جاي نخواهد داشت.

?حضرت آدم گريست و فرشتگان نيز گريستند، پس حق عزّوجل جبرئيل را نزد حضرت آدم فرستاد. جبرئيل حضرت آدم را در حالى كه سر تا پا سياه شده بود به زمين فرود آورد.
? فرشتگان وقتى حضرت آدم عليه‌السلام را با اين هيئت ديدند به ضجّه در آمده و گريستند? و سخت ناليده و به درگاه حق تعالى عرضه داشتند:
?پروردگارا! مخلوقى را آفريدى و از روح خود در او دميدى و فرشتگانت را به سجده كردنش امر نمودى، حال با يك گناه، رنگ سفيدش را به سياهى مبدّل فرمودى! منادى از آسمان ندا كرد:

? اي آدم! امروز را براى پروردگارت روزه بگير. حضرت آدم عليه‌السلام آن روز را كه موافق با روز سيزدهم از ماه بود روزه گرفت، پس يک سوم از سياهى حضرت آدم محو و زائل گشت.
??سپس منادى در روز چهاردهم ندا كرد: امروز را براى پروردگارت
?روزه بگير.

?حضرت آدم عليه‌السلام آن روزه را هم روزه گرفت و يک سوم ديگر از سياهى زائل گرديد. روز پانزدهم باز منادى ندا كرد
 و حضرتش را به گرفتن روزه دعوت نمود.

? حضرت آدم آن روز را هم روزه گرفت و يک سوم ديگرش نيز سفيد گشت‏ و بدين ترتيب تمام سياهى او زائل گرديد، و به همين دليل اين ايّام به
         ♡ ايام‌البيض ♡
موسوم شد، زيرا در همين ايّام ، حق تعالى سفيدى حضرت آدم را به وى بازگرداند.

?سپس منادى از آسمان نداء كرد: اى آدم! اين سه روز را براى تو و فرزندانت قرار دادم. كسى كه اين ايّام را در هر ماه روزه گیرد، گويا تمام دهر را روزه گرفته است.

?? منبع
بحارالأنوار، ج ۹۷  ص ۹۷ به نقل از علل الشرایع

  ولایت از آنِ کسانی است که نسبت به اقامۀنماز وپرداخت زکات پایدار باشد ?

?? إنَّما وَلِیکمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکعُونَ ??

ولی و سرپرست شما، تنها خداوند و پیامبرش و مؤمنانی هستند که نماز را برپا می دارند و در حال رکوع، زکات می دهند.

? توضیح و پیام ها ?

? اسلام، هم دین ولایت است و هم دین برائت. هم جاذبه دارد و هم دافعه.
آیات قبل، از پذیرش ولایت یهود و نصارا نهی کرد، این آیه می فرماید: خدا و رسول و کسی را که در رکوع انگشتر داد، ولی خود قرار دهید.
? از این که به جای «اولیائکم»، «ولیکم» آمده، ممکن است استفاده شود که روح ولایت پیامبر و علی علیهما السلام، شعاع ولایت الهی است.
? در قرآن معمولًا نماز وزکات در کنار هم مطرح شده است؛ ولی در این آیه، هر دو به هم آمیخته اند. (دادن زکات در حال نماز)
? کسانی که اهل نماز و زکات نیستند، حقّ ولایت بر مردم را ندارند.
?برای توجّه به محرومان، نماز هم مانع نیست.

?? منبع
تفسیر نور، ج ۲ ص ۳۱۸

????????????
قال على (علیه السلام)
????????????

«مَنِ اسْتَحْکَمَتْ لى فیهِ خَصْلَةٌ مِنْ خِصالِ الْخَیْرِ احْتَمَلْتُهُ عَلَیْها و اغْتَفَرْتُ فَقْدَ ماسِواها وَ لا اَغْتَفِرُ فَقْدَ عَقْل وَ لا دین، لاَِنَّ مُفارَقَةَ الدّینِ مُفارَقَةُ الاَْمْنِ … وَ فَقْدَ الْعَقْلِ فَقْدُ الْحَیاةِ»; «کسى که یکى از صفات برجسته خیر در وجود او ریشه دار شود، چنین شخصى را تحمّل مى کنم و اگر ضعف ها و کاستى هایى در قسمت هاى دیگر داشته باشد مى بخشم، ولى دو چیز قابل تحمّل نیست، یکى فقدان عقل و دیگرى فقدان دین، زیرا بدون دین امنیّتى وجود ندارد و فقدان عقل موجب از بین رفتن زندگى مى گردد!»
 
??شرح حدیث ??
این جمله امیرالمؤمنین (علیه السلام) جمله بسیار پرمحتوایى است و اشاره به خطراتى دارد که ممکن است در هر جامعه اى رخ دهد. در دنیاى امروز ما با دو خطر روبرو هستیم:
نخست این که عقل به معناى واقعى آن در خطر است! هر چند عقل به معناى شیطنت، و عقل به معناى جذب و جلب منافع مادّى در خطر نیست. و دلیل این خطر هم این است که هوى و هوس روى عقل انسان را مى گیرد و حجابى بر آن مى افکند. یکى از موانع شناخت هوى و هوس است. هواپرستان به صورت هاى مختلف هوى پرستى را ترویج مى کنند، حتّى بازیچه بچه ها را به گونه اى مى سازند که آن ها را به هوى پرستى راهنمایى مى کند!
دیگر این که دین هم در خطر است، چون هواپرستان دین را مانع راه خویش مى دانند و با تمام قدرت با آن مى جنگند و با ضعیف شدن نقش دین در جوامع امروزى، شاهد ناامنى هاى فراوانى در بخش هاى مختلف جامعه هستیم; ناامنى اجتماعى، سیاسى، اخلاقى، نظامى، اقتصادى از مصادیق بارز این ناامنى هاست. هر چند دین و عقل از سوى حکمرانان جهان فعلى مورد بى مهرى، بلکه هجوم قرار گرفته است. ولى اقبال و رویکرد مردم به این دو عطیّه الهى روز به روز بیش تر مى شود; مخصوصاً نسبت به دین اسلام که پاسخ گوى نیازهاى بشر در تمام زمان هاست.
بنابراین، با توجّه به حملاتى که از یک سو به دین و عقل مى شود (به گونه اى که سعى در محو این دو پایه اصلى حیات مى گردد) و با توجّه به عطش مردم دنیا نسبت به دین اسلام از سوى دیگر، مسؤولیّت دانشمندان و مفسّران دین و قرآن صد چندان مى شود

?? منبع
اصول کافى، جلد ۱  صفحه ۳۱ (کتاب العقل و الجهل، حدیث ۳۰

  منظور از صراط مستقیم کیست؟  ?
  
  
 هذَا صِرَاطٌ عَلَیَّ مُسْتَقِیمٌ قدس‌سره

✨«فرمود: این راهی است راست [که] به سوی من [منتهی می‌شود]».✨
 
? از حضرت امام صادق علیه السلام ذیل آیه «هذا صراط علی مستقیم» روایت شده فرمود:

منظور از «صراط» امیرالمؤمنین علیه السلام می‌باشد و این راه حضرت علی علیه السلام است که مستقیم و مایه هدایت و سعادت عالم بشریت است. [۱]

✍️ابن شاذان روایت نموده که حضرت امام باقر علیه السلام فرمود: پدرم امام زین العابدین علیه السلام فرمودند:

روزی عمر بن خطاب در حضور پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله از جای خود بلند شده گفت: ای رسول خدا! همیشه درباره علی بن ابی طالب علیه السلام می‌فرمایید «انت منی بمنزلة هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی» تو یا علی! نزد من به منزله هارون نسبت به موسی می‌باشی جز آنکه پس از من نبوت و پیغمبری وجود نخواهد داشت،

 مقام هارون و موسی در قرآن تصریح و بیان گردیده ولی برای علی عل یه السلام در قرآن ذکری نشده است؟
 
?پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله از گفتار او سخت غضبناک شده فرمودند:

ای عرب خشن! ای سخت دل! مگر قول خداوند را که در قرآن می‌فرماید: «هذا صراط علیَّ مستقیم» را نشنیده ای.[۲]        

ابوحمزه ثمالی روایت نموده که از حضرت امام صادق علیه السلام در خصوص آیه «هذا صراط علیَّ مستقیم» سؤال نمودم، فرمود:

قسم به خدا! مقصود علی علیه السلام است و اوست میزان و صراط مستقیم. [۳]
 
??منابع
?[۱] مناقب ابن شهر آشوب: ج۲ ص۳۰۲
?[۲] مائة منقبه منقبت: ص۸۵.
?[۳] بصائر الدرجات: ص۵۳۲