????????????
سیمای مهدی موعود علیه السلام در قرآن
????????????

سوره نور آیه5⃣5⃣

وَعَدَ اللّهُ الّذينَ آمَنوا مِنكُم وَ عَمِلوا الصّالِحاتِ لَيَستَخلِفَنَّهم في الأرضِ كَما استَخلَفَ الّذينَ مِن قَبلِهِم وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُم دينَهُم الّذي ارتَضي لَهُم وَ لَيُبَدِّلَنَّهُم مِن بَعدِ خَوفِهِم أمناً يَعبُدونَني لايُشرِكونَ بي شَيئاً وَ مَن كَفَرَ بَعدَ ذلكَ فاؤلئِكَ هُمُ الفاسِقونَ.

خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده فرموده که در زمین خلافت دهد ؛ چنانکه امم صالحِ پیامبران گذشته را جانشین پیشینیان خود ساخت و دینِ پسندیده آنان را بر همه جا مسلط و نافذ گرداند , و بر همه مؤمنان پس از ترس و هراس از دشمنان ، ایمنی کامل عطا فرماید که مرا عبادت کرده هیچ به من شرک نورزند و هر که بعد از آن کافر شود , پس آن گروه ، همان فاسقانِ تبهکارند.

راوی می گوید  از امام جعفر صادق علیه السلام درباره این آیه شریفه پرسیدم  فرمودند

❇️ وعَدَ اللّهُ الّذينَ آمَنوا مِنكُم وَ عَمِلوا الصّالِحاتِ لَيَستَخلِفَنَّهم فِي الأرض كما استَخلَفَ الّذينَ مِن قَبلِهِم” قال : نَزَلَت في عَليِّ بنِ أبي طالِبٍ و الأئِمَّةِ مِن وُلدِهِ ، “وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُم دينهم الّذي ارتَضي لَهم و لَيُبدّلَنّهم مِن بعدِ خوفِهِ أمناً يَعبُدونَني لا يُشرِكونَ قالَ  عُنِيَ بِهِ ظُهورُ القائِمِ.

✴️ خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده فرمود که در زمین خلافت دهد - چنانچه امم صالح از پیامبران گذشته را جانشین پیشینیان خود ساخت"  فرمود درباره علی بن ابیطالب (علیهما السلام) و امامان از فرزندان او نازل گشت
و دین پسندیده آنان را بر همه جا مسلط و نافذ گرداند و بر همه مومنان پس از ترس و هراس از دشمنان ایمنی کامل عطا فرمود که مرا عبادت کرده و هیچ شرک نورزند"  فرمود：منظور از آن ظهور حضرت قائم (عجل الله فرجه) است.

?? منبع
☑️ تأویل الآیات الظاهره ص۳۶۸
☑️ کافی ۱۹۳/۱

✅ یکی از صفات مومنین که خداوند در قرآن آن را بیان کرده است، امانت داری است.

? «وَ الَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ مومنون/ ۸  و آنها كه امانت ها و عهد خود را مراعات می‏ كنند».

? بخش امانت،  به امانت فردی بر می گردد، اما مهم تر از ادای امانت فردی، امانت داری در عرصه اجتماعی و سیاسی است.

?یعنی شخصی که قرار است در آینده به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود، امانت دار میلیون ها نفر به حساب می آید، چون آن پستش اعطایی نیست، بلکه او در جایگاه ریاست جمهوری، امین مردم است و موظف است این امانت را به صاحبانش بر گرداند. همانگونه که قرآن می فرماید

? «إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤدُّواْ الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا نساء/ ۵۸ خداوند به شما فرمان می دهد كه امانت ها را به صاحبان آن برسانيد.

? امانت داری در مسئولین دولتی چنان اهمیتی دارد که امیر المومنین (علیه السلام ) در نامه ای به اشعث ابن قیس (فرماندار آذربایجان) ضمن هشداری درباره استفاده ناروا از بیت المال، می فرماید: «همانا پستت برای تو وسیله آب و نان نبوده، بلکه امانتی در گردن توست.»

?? منبع
    سید رضی، نامه ۵  نهج البلاغه

إِنّی لاََمانٌ لاَِهْلِ الاَْرْضِ کَما أَنَّ النُّجُومَ أَمانٌ لاَِهْلِ السَّماءِ)
 همانا، من، امان و مایه ى ایمنى براى اهل زمینم؛ همان گونه که ستاره ها، سبب ایمنى اهل آسمان اند.

??شرح حدیث??
این کلام، قسمتى از جواب هایى است که امام زمان(علیه السلام)، در پاسخ به نامه ى اسحاق بن یعقوب فرموده است. اسحاق در این نامه، از علت غیبت سؤال مى کند. حضرت بعد از جواب و بیان علّت غیبت، به این نکته اشاره دارد که وجود امام در غیبت، بى فایده و اثر نیست؛ از فواید امام این است که وجود او سبب ایمنى براى اهل زمین است؛ همان گونه که ستارگان آسمان مایه ى ایمنى براى اهل آسمان اند. در روایات صحیح دیگرى نیز به همین مضمون اشاره شده است. در آن روایات آمده است: اگر حجت در زمین نباشد، زمین و اهل آن، دگرگون و مضطرب خواهند شد.
در تشبیه امان بودن امام زمان(علیه السلام) براى اهل زمین، به امان بودن ستارگان براى اهل آسمان، وجوه تشابهى نهفته است که به دو مورد از آن ها اشاره مى کنیم
1⃣همان گونه که از جهت تکوینى، وجود ستارگان و کیفیّت وضع آن ها موجب امان و آرامش کرات و سیارات و کهکشان هاست، وجود امام زمان(علیه السلام) نسبت به موجودات زمین نیز چنین است.
2⃣همان گونه که به سبب ستارگان، شیاطین از آسمان ها رانده شدند و امان و آرامش براى اهالى آسمان ها، از جمله ملائکه فراهم شد، وجود امام زمان(علیه السلام) نیز تکویناً و تشریعاً سبب طرد شیاطین از اهل زمین، خصوصاً انسان ها خواهد بود.

?? پی نوشت
 شرح چهل حدیث از حضرت مهدى(علیه السلام)، على اصغر رضوانى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ۱۳۸۲
1⃣کمال الدین، ج ۲  ص ۴۸۵ ح ۱۰
2⃣ الغیبة، شیخ طوسى، ص ۲۹۲  ح ۲۴۷
3⃣احتجاج، ج
4⃣ص ۲۴۸
5⃣إعلام الورى، ج ۲ ص ۲۷۲
 6⃣کشف الغمة، ج ۳  ص ۳۴۰
 7⃣الخرائج و الجرائح، ج ۳  ص ۱۱۱۵
8⃣بحارالأنوار، ج ۵۳ ص ۱۸۱ ح ۱۰ 
9⃣شرح چهل حدیث از حضرت مهدى(علیه السلام)، على اصغر رضوانى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ۱۳۸۲

إِنّی لاََمانٌ لاَِهْلِ الاَْرْضِ کَما أَنَّ النُّجُومَ أَمانٌ لاَِهْلِ السَّماءِ)
 همانا، من، امان و مایه ى ایمنى براى اهل زمینم؛ همان گونه که ستاره ها، سبب ایمنى اهل آسمان اند.

??شرح حدیث??
این کلام، قسمتى از جواب هایى است که امام زمان(علیه السلام)، در پاسخ به نامه ى اسحاق بن یعقوب فرموده است. اسحاق در این نامه، از علت غیبت سؤال مى کند. حضرت بعد از جواب و بیان علّت غیبت، به این نکته اشاره دارد که وجود امام در غیبت، بى فایده و اثر نیست؛ از فواید امام این است که وجود او سبب ایمنى براى اهل زمین است؛ همان گونه که ستارگان آسمان مایه ى ایمنى براى اهل آسمان اند. در روایات صحیح دیگرى نیز به همین مضمون اشاره شده است. در آن روایات آمده است: اگر حجت در زمین نباشد، زمین و اهل آن، دگرگون و مضطرب خواهند شد.
در تشبیه امان بودن امام زمان(علیه السلام) براى اهل زمین، به امان بودن ستارگان براى اهل آسمان، وجوه تشابهى نهفته است که به دو مورد از آن ها اشاره مى کنیم
1⃣همان گونه که از جهت تکوینى، وجود ستارگان و کیفیّت وضع آن ها موجب امان و آرامش کرات و سیارات و کهکشان هاست، وجود امام زمان(علیه السلام) نسبت به موجودات زمین نیز چنین است.
2⃣همان گونه که به سبب ستارگان، شیاطین از آسمان ها رانده شدند و امان و آرامش براى اهالى آسمان ها، از جمله ملائکه فراهم شد، وجود امام زمان(علیه السلام) نیز تکویناً و تشریعاً سبب طرد شیاطین از اهل زمین، خصوصاً انسان ها خواهد بود.

?? پی نوشت
 شرح چهل حدیث از حضرت مهدى(علیه السلام)، على اصغر رضوانى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ۱۳۸۲
1⃣کمال الدین، ج ۲  ص ۴۸۵ ح ۱۰
2⃣ الغیبة، شیخ طوسى، ص ۲۹۲  ح ۲۴۷
3⃣احتجاج، ج
4⃣ص ۲۴۸
5⃣إعلام الورى، ج ۲ ص ۲۷۲
 6⃣کشف الغمة، ج ۳  ص ۳۴۰
 7⃣الخرائج و الجرائح، ج ۳  ص ۱۱۱۵
8⃣بحارالأنوار، ج ۵۳ ص ۱۸۱ ح ۱۰ 
9⃣شرح چهل حدیث از حضرت مهدى(علیه السلام)، على اصغر رضوانى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ۱۳۸۲

? آثار گناه – سختی و تنگدستی در زندگی ?

?? ومَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکرِی فَإِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنکاً وَنَحْشُرُهُ یوْمَ الْقِیمَةِ أَعْمَی ??

و هر کس از یاد من روی گرداند، پس حتماً زندگی (سخت و) تنگی برای اوست؛ و او را روز رستاخیز نابینا گرد می آوریم.

? نکته ها و اشاره ها ?

1⃣یاد خدا مایه ی آرامش جان، پارسایی و شهامت است و فراموشی یا دوری و روی گردانی از یاد خدا، عامل اضطراب، ترس و نگرانی.
انسانی که یاد خدا و مسئولیت های خود در برابر او را فراموش می کند، غرق در شهوات، حرص و بخل می شود و هر چه ثروت بیش تری بیندوزد، باز هم طمع بیش تری پیدا می کند و خود را بیش تر به رنج و زحمت می اندازد و زندگی را بر خود سخت تر و تلخ تر و تنگ تر می سازد.
2⃣یکی از ابعاد «زندگی تنگ» که در این آیه به آن اشاره شده آن است که اگر انسان از یاد خدا غافل شود، گرفتار کمبودهای معنوی و روحی می شود و هر روز دل بستگی و تکیه ی او به دنیا زیادتر و در زندان تنگ مادیات گرفتارتر می شود.
3⃣یکی دیگر از ابعاد زندگی تنگ که در این آیه بدان اشاره شده آن است که انسان های مؤمن که به خدا دل می بندند، راه ها به رویشان گشوده می شود، ولی کسانی که به غیر خدا دل می بندند، درها به رویشان بسته می شود و ثروت نمی تواند از گرفتاری و مشکلات و سردرگمی و نیاز روحی و مادی آنان بکاهد.
4⃣یکی دیگر از ابعاد زندگی تنگ که در این آیه به آن اشاره شده، تنگی زندگی در جامعه ای است که از یاد خدا روی برتافته است. جامعه ی انسانی، حتی در اوج پیشرفت های صنعتی، چنانچه از معنویت جدا شود، روی سعادت را نمی بیند و هر روز بر اضطراب ها و مشکلات روحی مردم آن جامعه افزوده می شود و در تنگناهای عجیبی قرار می گیرند.
همان طور که امروز در برخی جوامع صنعتی می بینیم که جنایت، مواد مخدر، آلودگی های جنسی، از خود بیگانگی و احساس تنهایی غوغایی بر پا کرده و نور محبت و عاطفه را خاموش ساخته است.

? آموزه ها و پیام ها ?

1⃣فرآیند روی برتافتن از یاد خدا، سختی در دنیاست که به صورت کوری در آخرت تجسّم می یابد.
2⃣هر کس زندگی راحت و چشمی بصیر می خواهد، به یاد خدا باشد.

?? منبع
تفسیر قرآن مهر جلد سیزدهم، صفحه ۱۲۱

? اهمیت و جایگاه جوانان از نظر اسلام

?رسول اكرم صلي الله عليه و آله مى فرمايد:
 برترى جوانى كه در جوانى خدا را عبادت مى كند بر پيرى كه پس از پير شدن به عبادت مى پردازد، مانند برترى پيامبران الهى نسبت به ديگران است.

?حضرت علی علیه السلام:

هنگامى كه در پيشامدى احتياج به مشورت داشتى ابتدا به جوانان مراجعه نما زيرا كه آنان ذهنى تيزتر و حدسى سريع تر دارند،
?سپس (نتيجه) آن را به نظر بزرگسالان و پيران برسان تا پيگيرى نموده، عاقبت آن را بسنجند و راه بهتر را انتخاب كنند
 زيرا تجربه آنان بيشتر است.

?رسول اكرم صلى الله عليه وآله:

هر كس در جوانى اش بياموزد، آموخته اش مانند نقش بر سنگ است و هر كس در بزرگ سالى بياموزد، مانند نوشتن بر روى آب است.

?امام صادق عليه السلام :

بِدان كه جوانِ خوش اخلاق، كليد خوبى ها و قفل بدى هاست و جوانِ بداخلاق، قفل خوبى ها و كليد بدى هاست.

?امام صادق عليه السلام:

هر جوان مؤمنى كه در جوانى قرآن تلاوت كند، قرآن با گوشت و خونش مى آميزد و خداوند عزّوجلّ او را با فرشتگان بزرگوار و نيك قرار مى دهد و قرآن نگهبان او در روز قيامت، خواهد بود.

?پیامبر صلی الله علیه وآله:

هر که در راه اسلام مویی سفید کند، روز قیامت برای وی نوری خواهد بود.
 نوجوانان را دریاب زیرا که آنان سریع تر به کارهاى خیر روى مى آورند.

?پیامبر صلی الله علیه و آله:

 به شما درباره جوانان به نیکى سفارش مى کنم چرا که آنان نازکدل ترند، خداوند مرا امید دهنده و بیم دهنده مبعوث کرد جوانان با من هم پیمان شدند و پیر مردان به مخالفت با من برخاستند.

?رسول اکرم صلى الله علیه و آله:

هر کس که در جوانى خوب بندگى خدا کند ، خداوند در پیرى به او حکمت مى آموزد . خداى متعال مى فرماید : «و چون به رشد و کمال خویش رسید ، به او حکمت و دانش عطا کردیم» و در ادامه آیه مى فرماید : «و نیکوکاران را چنین پاداش مى دهیم».

?رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

بهترين جوانانِ شما آنان اند كه خود را به سبك بزرگسالان بيارايند و بدترين بزرگسالان ، كسانى اند كه خود را شبيه جوانان كنند

?ارشاد القلوب الی الصواب (دیلمی) ج ۱  ص ۴۱
?قصص، آیه ۱۴  أعلام الدین  ص ۲۹۶
?کافى، ج ۸ ص ۹۳ ح ۶۶
?سفینة البحار، ج ۲ ص ۱۷۶
?كافى(ط-الاسلامیه) ج ۲ ص ۶۰۳  ح ۴
?امالى (طوسى) ص ۳۰۲ ح ۵۹۸
?نوادر راوند ص ۱۸
?شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید  ج ۲۰ ص ۳۳۷ ح ۸۶۶

سیمای مهدی موعود علیه السلام در قرآن
????????????

سوره طارق آیه5⃣1⃣,6⃣1⃣,7⃣1⃣

إنَّهُم يَكيدونَ كَيداً * وَ أكيدُ كَيداً * فَمَهِّلِ الكافِرينَ أمهِلهُم رُوَيداً.

البته آنان هر چه بتوانند کید و مکر میکنند * و من هم کید خواهم کرد * پس تو مهلت ده کافران را مهلت کمی

راوی میگوید از امام صادق علیه السلام دربارهء این آیهء شریفه پرسیدم  فرمودند

❇️ كادوا رَسولَ اللّهِ وَ كادوا عَلِيّاً و كادوا فاطِمَةَ فقالَ اللّهُ يا مُحمّد “إنَّهُم يَكيدونَ كَيداً وَ أكيدُ كَيداً فَمَهِّلِ الكافِرينَ” ؛ يا محّمد ! “أمهِلهُم رُوَيداً” لِوَقتِ بَعثِ القائِمِ فَيَنتَقِمُ لَهُ مِنَ الجَبابِرَةِ وَ الطَّواغيتِ مِن قُرَيشٍ وَ بَني اُمَيَّةَ وَ سائِرِ النّاسِ.

✴️ با رسول خدا کید نمودند و با حضرت علی نیز کید کردند و نسبت به فاطمه (سلام الله علیها) با کید و مکر رفتار نمودند ، پس خداوند فرمود
ای محمد آنان هر چه بتوانند کید و مکر میکنند و من هم کید خواهم کرد پس تو ای محمد , کافران را مهلت ده , مهلت کمی” ، تا وقت برانگیختن قائم (عجل الله فرجه) که برای او از جباران و طاغوتهای قریش و بنی امیه و سایر مردم انتقام خواهد گرفت

?? منبع
       تفسیر قمی ۴۱۶/۲

????????????
 اوصاف امام مهدی (عج) از زبان امام رضا (ع)
????????????

او شبیه من و شبیه موسی بن عمران است. هاله هایی از نور او را احاطه کرده که به پرتو قدس درخشیدن گیرد.
? دارای اعتدال اخلاق است و رنگی شاداب دارد. در هیآت بدنی به رسول خدا(ص) شبیه است.
? نشانه اش آن است که (از نظر سن) سالخورده است اما سیمای جوان دارد تا آنجا که بیننده او را چهل ساله یا کمتر می انگارد.
? دیگر از علایم او آن است که با وجود گذشت روزها و شب ها، اصلا پیر نمی شود.

?? منبع
     یوم الخلاص ص ۵۱

????????????
قال على (علیه السلام)
????????????

کُلُّ اَمْر ذى بال لَمْ یُذْکَرْ فیهِ اسْمُ اللهِ فَهُوَ اَبْتَرُ هر کار داراى اهمیّتى که بدون یاد خدا آغاز گردد، به سرانجام نمى رسد
 
?? شرح حدیث ??
یاد خداوند در تمام اعمال و گفتار انسان مؤثّر است و غفلت از آن نتیجه منفى دارد. بر این اساس در این روایت شریف توصیه به ذکر نام الله در هر کارى شده است و روشن است که منظور از بردن نام خدا و آغاز هر کارى به نام او، فقط گفتن بسم الله نیست، بلکه هدف این است که خداوند در تمام اعمال ما حضور داشته باشد، بدین جهت در این روایت، بر خلاف روایات مشابه، به جاى لَمْ یُبْدَأْ جمله «لَمْ یُذْکَرْ» آمده است. که نه تنها در شروع کار، بلکه در ادامه کار هم ذکر الله لازم است.
 
چگونه خدا را یاد کنیم؟
«ذکر الله» و به یاد خالق و آفریدگار جهان هستى بودن انواعى دارد، برترین آن این است که انسان بداند او وجودى است وابسته، که بدون تکیه بر خداوند، حتّى براى یک لحظه، نمى تواند به زندگى خود ادامه دهد. وابستگى ما انسان ها، بلکه تمام موجودات جهان هستى به خداوند متعال، مانند وابستگى نور چراغ ها به منبع انرژى است که در ابتدا و ادامه نیاز به آن منبع دارد. اگر انسان به این مرحله از یاد خدا برسد و از آن غفلت نکند، بدون شک متحوّل و دگرگون مى گردد و دیگر به هیچ کس جز خدا تکیه نمى کند و امکان ندارد که آلوده به گناه شود; زیرا چنین انسانى همواره خویش را در محضر خدا مى بیند و تمام نعمت ها و در یک جمله هستى اش را از ناحیه او مى داند و روشن است که چنین انسانى هرگز گرفتار معصیت نمى شود. گناهان در لحظه هایى رخ مى دهد که انسان از خدا غافل مى شود انسانى که دائماً به یاد اوست گناه نخواهد کرد.

?? منابع
1⃣ بحار الانوار، جلد ۷۳  صفحه ۳۰۵  و جلد ۸۹  صفحه ۲۴۲
2⃣جامع الصغیر، جلد ۲ صفحه ۲۷۷  حدیث ۶۲۸۴
3⃣مباحث مختلف مربوط به غفلت از جمله عوامل غفلت، عواقب شوم غفلت، نشانه هاى غفلت، راه هاى زدودن غفلت، غفلت مثبت و منفى و دیگر مباحث مربوطه را در کتاب اخلاق در قرآن، جلد دوم، صفحه ۳۲۴ به بعد مطالعه فرمایید.

آثار گناه - عذاب الهی در آخرت ?

?? ومَنْ جَاءَ بِالسَّیئَةِ فَکبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إلَّامَا کنتُمْ تَعْمَلُونَ??

و هر کس (کار) بدی بیاورد، پس با صورت هایشان در آتش افکنده می شوند! آیا جز (به کیفر) آنچه همواره انجام می دادید، مجازات خواهید شد؟!

? نکته ها و اشاره ها ?

1⃣یکی از روش های تربیتی قرآن آن است که سرنوشت نیکوکاران و بدکاران را در برابر هم به تصویر می کشد تا مردم آنها را ببینند و عبرت بیاموزند و راه صحیح را انتخاب کنند.
2⃣اگر کسی کار بد انجام دهد و توبه نکند و آن را به صحنه ی رستاخیز بیاورد، او را گرفتار آتش می سازد.
3⃣کسانی که کار بدی انجام می دهند، با صورت در آتش افکنده می شوند و این بدترین نوع عذاب است؛ زیرا آنان در هنگام مواجه شدن با حق روبرمی تافتند و از گناه استقبال می کردند.

? آموزه ها و پیام ها ?

1⃣جزای بدکاری دوزخ است (پس بدکار نباشید)
2⃣از فرجام عذاب آلود بدکاران عبرت بگیرید.

?? منبع
 تفسیر قرآن مهر جلد پانزدهم، صفحه ۲۴۴