دلایل روزه داری یاد آخرت
?امام رضا سلام الله علیه
? ﺇﻧَّﻤَﺎ ﺃُﻣِﺮُﻭﺍ ﺑِﺎﻟﺼَّﻮْﻡِ ﻟِﻜَﻲْ ﻳَﻌْﺮِﻓُﻮﺍ ﺃَﻟَﻢَ ﺍﻟْﺠُﻮﻉِ ﻭَ ﺍﻟْﻌَﻄَﺶِ ﻓَﻴَﺴْﺘَﺪِﻟُّﻮﺍ ﻋَﻠَﻰ ﻓَﻘْﺮِ ﺍﻟْﺂﺧِﺮَﺓ
?ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﻭﺯﻩ ﺍﻣﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭﺩ ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ ﻭ ﺗﺸﻨﮕﻰ ﺭﺍ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺁﻥ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺑﻴﭽﺎﺭﮔﻰ ﺁﺧﺮﺕ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ.
?? منبع
ﻭﺳﺎﯾﻞ ﺍﻟﺸﯿﻌﻪ ﺝ ۱۰ ﺹ ۹
✨مؤمن که به وجود آخرت و دنیای دیگر ایمان دارد برای اینکه گوهر ایمانش در دنیا رنگ نبازد و فریب زرق و برق دنیا را نخورد،باید مدام به یاد آخرت باشد تا با یاد آوری همیشگی قیامت از سعادت ابدی خویش حراست کند و روزه از عباداتی است که با انجام دادن آن و تحمل گرسنگی و تشنگی اش،باید به یاد قیامت و گرفتاری های آن افتاد.
⭐️و از آنجایی که یاد آوری قیامت در تربیت دینی انسان بسیار مؤثر است و یکی از آثار مهم روزه داری،به یاد قیامت و گرسنگی و تشنگی بودن است ،پس روزه در تربیت و هدایت انسان نقش مهمی ایفا می کند
رجال شناس بزرگ «علامه مامقانی» می نویسد خدیجه علیها السلام همسر جاودانه رسول اکرم صلی الله علیه و آله است و به راستی او مادر شایسته کردار و با مـعنویت مـؤمنان است. برایش این امـتیاز و افـتخار بس است که آیین اسلام پا نگرفت، مگر با جهاد مالی وفداکاری او در حق شوهرش ترجمۀ سروده ای از
شیخ حرّ عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه می نویسد همسر پیامبر خدیجه علیها السلام از گفتار و کردارش فضل و بـرتری هـویداست، برای خدیجه علیها السلام در سرای جاوید و بهشت بـرین خانه ای عاری از هرگونه گزندی در نظر گرفته شده است
هاشم معوف حسنی دانشور شیعی اهل لبنان می نویسد خدیجه علیها السلام مادر حضرت زهرا علیها السلام است که خداوند به نعمت بزرگی وی را برگزید و دودمـان پیـامبر را در فـرزندانش منحصر ساخت، والاترین نسلی را که مسلمانان شناخته اند، در او حفظ کرد. خدیجه علیها السلام از والدینی زاده شد که هر دو از اصـیل تـرین دودمانها در عربستان بودند، به علاوه او از آوازه ای نیکو، خلق پسندیده و خصال برجسته برخوردار بـود
عـلامه سـید محمود کاظم قزوینی» می گوید: «مام رامی فاطمه بانوی ارجمندی به نام خدیجه علیها السلام است، بانویی بـلند قامت که از زیبایی بهره داشت و در میان قومش محترم بود، در کارهایش با تدبیر عـمل می کرد، در پرتو استقلال فـکر، عـمل و اعتماد به نفس خویش می زیست، ازدواج او با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله شباهتی به دیگر ازدواجها نداشت؛ چرا که این پیمان پاک بر اساس هدفهای والا، کمال یابی و فضیلت جویی خدیجه علیها السلام استوار گردید و انگیزه های زودگذر مادی، غرضهای مرسوم و عـشقهای فناپذیر در آن دخالت نداشت
دکتر «محمد عبده یمانی» وزیر اسبق فرهنگ عربستان سعودی می گوید: «حق گرایی، اشتیاق به کمال و رشد دینی و فکری از مختصات خدیجه علیها السلام بود، از همان روزگار جوانی از دختران نامدار عرب و بـا فـضیلت حجاز به شمار می رفت، اولین زن توانمند مسلمان است که در تجارت خوش درخشید و در این راه شهرت منطقه ای به دست آورد. او در همگامی و همراهی با پیامبر خطرها را خنثی کرد و مسیرهای صعب را آسان ساخت و فداکاریهای شـجاعانه کـرد
?? منبع
تنقیح المقال، علامه ممقانی، ج سـوم، فـصل النساء، ص ۷۷۷
ریاحین الشریعه، ذبیح الله محلاتی، ج ۲ ص ۲۰۹
زندگی دوازده امام، هاشم معروف حسنی ج اول، صـص ۴۴ - ۴۳۳
فـاطمه زهرا علیها السلام از ولادت تا شهادت، سید محمد کـاظم قـزوینی، ص ۷۰۰
سـیمای فرزانگان، آیت الله جعفر سبحانی ص ۳۶۲
بانوی کربلا، دکتر بنت الشاطی، ص ۳۳-۳۲
القاب خدیجه (س) قبل از اسلام بسیار بوده است که کتابهای بسیاری در مورد آن سخن رانده اند و از جمله القاب عبارتند از
1⃣حضرت خدیجه(س) قبل از ولادت، در کتاب آسمانی انجیل که بر حضرت عیسی نازل شد به عنوان ـ بانوی مبارکه و همدم مریم در بهشت» یاد شده است، در آنجا که در توصیف پیامبر اسلام (ص) خطاب به عیسی چنین آمده نسله من مبارکة، وهی مونس أمک فی الجنة) نسل او از مبارکه (بانوی پربرکت) است که همدم مادرت مریم در بهشت می باشد»
2⃣در عصر جاهلیت که وجود زن پاکدامن بسیار کم بود، وبسیاری اززنان به انحراف های عصر جاهلی آلوده بودند، حضرت خدیجه به خاطر قداست و پاکی در همه ابعاد، به عنوان طاهره پاک سرشت وپاک روش خوانده می شد.
3⃣ و نیز شخصیت خدیجه در همان عصر آن چنان چشمگیر و مورد احترام خاص و عام بود که او را با عنوان سیده نسوان [سرور زنان ] می خواندند
?? منبع
ذبیح الله محلاّتی ریاحین الشریعه، تهران، دارالکتب الاسالمیة، ج ۲ ص ۲۰۷
خدیجه (س) زنی با فضیلت و دارای کمالات علمی و معنوی بود و در اثر معاشرت با پسرعمویش که عالمی دانا و دانشمند بود و به رسالت پیامبر خدا(ص) در آینده ایمان داشت. می دانست که رسول خدا به پیامبری خواهد رسید.
خدیجه از علمای دیگر یهود و نصارا نیز سخنانی در تأیید نبوت پیامبر شنیده بود، و از همه مهم تر در سفر بازرگانی آن حضرت به سرزمین شام از طریق غلامش «میسره» که همراه کاروان بود، اطلاعات زیادی از کرامات و معجزات آن بزرگوار شنیده و بر عشق و ایمانش افزوده بود، لذا با ورقة بن نوفل راز دل گشود و خواهان وصلت با پیامبر شد.
همه اینها حاکی از ایمان خدیجه به رسالت پیامبر بود که سالها قبل ازبعثت آن حضرت اتفاق افتاده، لذا پس از مبعوث شدن به رسالت الهی نخستین شخصی که به وی ایمان آورد خدیجه بود
امیر مؤمنان در «خطبه قاصعه میفرمایند روزی که رسول خدا به پیامبری رسید،نور اسلام به هیچ خانه ای وارد نشد جز به خانه پیامبر(ص) و خدیجه (س) که من سومین نفر آنان بودم که نور وحی و رسالت را می دیدم و عطر نبوت را استشمام می کردم
?? منابع
علی اکبر بابا زاده سیمای زنان درقرآن ص ۲۷
نهج البلاغه فیض الاسلام ص ۸۱۱
????????????
اولین ها در زندگی حضرت خدیجه سلام الله علیها
????????????
1⃣حضرت خدیجه نخستین بانویی است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با او ازدواج کرد
2⃣ وی نخستین بانویی است که به رسالت پیامبر ایمان آورد و نام خود را با خطوطی زرین بر تارک صفحات تاریخ ثبت کرد
3⃣وی نخستین بانوی نمازگزار است که مدتها تنها وی و حضرت علی علیه السلام در کنار کعبه با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نماز برپا داشتند تا بعدها چعفر طیار نیز به آنها پیوست
4⃣وی نخستین بانوی معتقد به ولایت امیرمومنان بود که پیامبر در شب ارتحالش فرمود: «باید به ولایت علی بن ابی طالب شهادت دهی». خدیچه گفت به ولایت او ایمان آوردم و بیعت کردم
5⃣او نخستین بانویی بود که از دست پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از انگور بهشتی تناول فرمود
?? پی نوشت ها
1⃣فتح الباری،ابن حجر ج ۷ ص ۱۳۴
2⃣الامالی،شیخ صدوق،ص ۲۵۷ مجلس ۱۰ ح ۴۷۶
3⃣بحارالانوار،علامه مجلسی،ج ۳۵ ص ۸
4⃣بحارالانوار،ج ۱۸ ص ۲۳۳
5⃣ مجمع الزاوائد،هیثمی،ج ۹ ص ۲۲۵
منبع: جده ی قبیله ی عصمت علی اکبر لطیفیان، ص ۴۲ - ۴۳
قال على (علیه السلام)
????????????
«اِنَّ فى جَهَنَّمَ رَحىً تَطْحَنُ، اَفَلا تَسْئَلُونى ما طَحْنُها؟ فَقیلَ لَهُ: فَما طَحْنُها یا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ؟ قَالَ: اَلْعُلَماءُ الْفَجَرَةُ، وَ الْقُرّاءُ الْفَسَقَةُ، وَ الْجَبابِرَةُ الظَّلَمَةُ، وَ الْوُزَراءُ الْخَوَنَةُ، وَ الْعُرَفاءُ الْکَذَبَةُ …»; «در جهنّم آسیابى وجود دارد که همواره کار مى کند. آیا نمى پرسید که چه چیزى را خرد مى کند؟ پرسیده شد: خوراک این آسیاب چیست؟ حضرت فرمود: دانشمندان فاجر و منحرف، قاریان فاسق، حکمرانان ستمگر، وزیران خائن و کارشناسان دروغگو، خوراک آن آسیاب هستند
?شرح حدیث
آتش دوزخ براى مجازات گنهکاران کافى است. آتشى که از درون دل ها به بیرون زبانه مى کشد (اَلَّتى تَطَّلِعُ عَلَى الاَْفْئِدَةِ)
۲ ولى براى برخى از جهنّمیان، از جمله گروه هاى پنج گانه فوق، عذاب هاى فوق العاده اى بر آن افزوده شده، که علّت آن ـ در مورد گروه هایى که در این حدیث مطرح شده ـ این است که از مقام و موقعیّت خویش سوء استفاده کرده اند. توجّه کنید:
اِنَّ فى جَهَنَّمَ رَحىً تَطْحَنُ: در جهنّم آسیابى وجود دارد که پنج گروه از انسان ها را، همانند گندمى که تبدیل به آرد مى شود، خرد مى کند! آیا نمى پرسید که چه کسانى خوراک این آسیاب هستند؟ مردم پرسیدند: اى امیرمؤمنان! این آسیاب چه کسانى را آسیاب مى کند؟ حضرت در جواب پنج گروه را برشمرد:
1⃣الْعُلَماءُ الْفَجَرَةُ: اوّلین گروه، عالمانى هستند که چراغ در دست دارند و راهزن دین و ایمان و عقاید و اعتماد مردمند، عالم فاجر و منحرف همانند دزدى است که چراغ در دست دزدى مى کند
چو دزدى با چراغ آید *** گزیده تر برد کالا
2⃣و الْقُرّاءُ الْفَسَقَةُ: دومین گروهى که خوراک آن آسیاب هستند، قاریان فاسق مى باشند. تفاوت «علماء فاجر» و «قاریان فاسق» در این است که قاریان فقط معلّمان مردم در قرآن بودند، ولى علماء فاجر شامل معلّمان مردم در سایر علوم نیز مى شود. این ها اگر فاسق باشند خطرات زیادى خواهند داشت و چون پست آن ها مهم است و با روح و قلب مردم، مخصوصاً جوانان سر و کار دارند عذابشان هم شدید است.
3⃣و الْجَبابِرَةُ الظَّلَمَةُ: جابران ستمکار سومین گروهى هستند که خوراک آن آسیاب مى باشند. خطر این گروه در مرحله بعد از علماء فاجر و قاریان فاسق است; چون آن ها عقیده مردم را دگرگون مى سازند، ولى زمامداران ستمکار بر جسم مردم ستم مى کنند.
4⃣و الْوُزَراءُ الْخَوَنَةُ: وزیران جابران ستمکار هم در آن آسیاب خرد مى شوند. علّت این که به وزراء، خائن و به زمامداران، ظالم گفته شده این است که: این وزراء هم به پیشوایانشان خیانت مى کنند و بیراهه را به عنوان راه به آن ها نشان مى دهند و هم به خویشتن و ملّت خویش خیانت مى کنند.
5ـ وَ الْعُرَفاءُ الْکَذَبَةُ: منظور از «عرفا» در این جا کارشناسان مى باشد. بنابراین پنجمین گروه، کارشناسان و خبرگزاران و اهل خبره دروغگو هستند. تمام رسانه هاى جمعى که به نوعى آلوده به دروغ و ارائه خلاف حقیقت هستند مشمول این تعبیر مى باشند; رسانه هایى که باید معرّف خوبى ها و معروف ها و صراط مستقیم باشند، آلودگى ها و دروغ ها و بى بندوبارى ها را ارائه مى کنند و مردم را غافل و گرفتار انواع بدبختى ها مى سازند.
در ضمن از این حدیث معلوم مى شود که جامعه بر محور این پنج گروه دور مى زند، اگر این ها اصلاح شوند تمام جامعه اصلاح مى شود و اگر منحرف شوند همه جامعه تباه مى گردد. و نقطه انحراف تمام این ها یک چیز است و آن مقدّم داشتن منافع شخصى بر منافع اجتماعى و ارزش هاى مادّى بر ارزش هاى الهى
?? منابع
1⃣ میزان الحکمة، باب ۶۲۰ حدیث ۲۹۲۲ جلد دوم، صفحه ۱۷۳
2⃣سوره هُمزه، آیه ۷
3⃣ مشروح این روایت را در مثال هاى زیباى قرآن، جلد اوّل، صفحه ۲۳۰ مطالعه فرمایید.
????????????
دعایی فوقالعاده قبل از افطار
?رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیر المومنین علی بن ابیطالب سلام الله علیه فرمودند:
?ای اباالحسن،
این ماه رمضان است که روی آورده، پس پیش از افطار دعا کن، زیرا جبرییل به من خبر آورده که هر کس این دعا را قبل از افطار در این ماه بخواند:
?خداوند متعال دعای او را مستجاب می نماید.
?روزه و نمازش را قبول کند.
?ده دعای دیگر او را اجابت کند.
?گناه او را بیامرزد.
?ناراحتیش را برطرف کند.
?اندوهش را برطرف کند.
?حوایجش را برآورده کند.
?خواسته هایش را به او داده.
?عمل او را همراه با اعمال پیامبران و صدیقان بالا می برد و در روز قیامت در حالی که چهره اش نورانی تر از ماه شب چهارده است حضور پیدا می کند.
?به جبرییل گفتم آن دعا کدام است؟
?گفت: بگو
?بسم الله الرحمن الرحیم
اللّهمَّ ربَّ النّورِ العَظيم و ربَّ الكُرسىِّ الرَّفيع و ربَّ البَحرِ المَسجور و رَبَّ الشَّفعِ الكَبير و النُّورِ العَزيز و رَبَّ التُّوراةِ و الانجيلِ و الزّبور و الفُرقانِ العَظيم، أنتَ إلهُ مَن فى السّماواتِ و إِلهُ مَن فى الأرض، لا اِلهَ فيهما غَيرُك و أنتَ جَبّارُ من فِى السّماوات و جَبّارُ مَن فِى الأرض لا جبّارَ فيهِما غَيرُك و أنت مَلِكُ مَن فى السّماوات و مَلِكُ مَن فِى الأرض لا مَلِكَ فيهِما غَيرُك، اَسئَلُكَ بِاسمِكَ الكَبير و نورِ وجهِكَ الكَريم (المُنیر) و بِمُلكِكَ القَديم، يا حَىُّ يا قَيُّوم يا حَىُّ يا قَيُّوم يا حَىُّ يا قَيُّوم، اَسئَلُكَ بِاسمُكَ الَّذى اَشرَقَ بِهِ كُلُّ شَئ و بِاسمِكَ الَّذى اَشرَقَت بِهِ السَّماواتُ و الأرض و بِاسمِكَ الَّذى صَلُحَ بِهِ الأوَّلون و بِهِ يَصلَحُ الآخِرون يا حَيّاً قَبلَ كُلِّ حَىّ و يا حَيّاً بَعدَ كُلِّ حَىّ و يا حَىُّ لا اِلهَ الّا أنت، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّد وَ اغفِر لى ذُنوُبى وَ اجعَل لى مِن اَمرى يُسراً وَ فَرَجَاً قَريبا و ثَبِّتنى عَلى دينِ محمّد و آل محمّد و عَلى هُدىً محمّد و آل محمّد و عَلى سُنَّةٍ محمّد و آل محمّد عليه و عليهم السّلام وَ اجعَل عَمَلى فِى المَرفوعِ المُتَقَبَّل و َهَب لى كَما وَهَبتَ لِأُوليائِكَ و اَهلِ طاعَتِك فَاِنّى مُؤمِنٌ بِك و مُتَوَكِّلٌ عَليك مُنيبً اِليك مَعَ مَصيرى إِليك و تَجمَعُ لى و لِوالدىَّ و لِأَهلى و لِوُلدی الخيرَ كُلّه وَ تصرفُ عَنّى و عَن والِدَىَّ و عَن اهلى و عَن وُلدی الشَّر كُلّه، اَنتَ الحَنّانُ المَنّان، بَديعُ السّماواتِ و الأرض، تُعطِى الخَيرَ مَن تَشاء و تَصرِفُهُ عَمَّن تشاء، فَامنُن عَلَىَّ برحمتك يا ارحم الرّاحمين.
? اقبال الاعمال ج ۱ ص ۳۱۲
خداوند سخاوت را دوست دارد
?☘️?☘️?☘️?☘️?☘️?☘️
گروهي از اهل يمن بر پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله وارد شدند. در ميان ايشان مردي بود كه سخن ورتر و در گفتگو با پيامبر شديدتر و تندتر بود. تا آنجا كه آن حضرت را به خشم در آورد و رگ پيشانيش از خشم پيچيده شد و رنگ چهره اش دگرگون گشت و چشم را متوجه زمين كرد.
جبرئيل فرود آمد و گفت: پروردگارت به تو درود مي فرستد و مي فرمايد: هَذَا رَجُلٌ سَخِیٌّ یُطْعِمُ الطَّعَامَ
(اين مرد سخي است و به مردم اطعام مي دهد)
پس خشم پيامبر فرو نشست و سر برداشت و فرمود: اگر نه اين بود كه جبرئيل مرا از جانب خداي عزوجل خبر داد كه اهل سخاوت و اطعامي، تو را از خود مي راندم و عبرت ديگران مي ساختم!
مرد يمني گفت: آيا خداي تو سخاوت را دوست دارد؟ فرمود: بلي، يمني گفت: اشهد ان لا اله الا الله و انك رسول الله به خدائي كه تو را به حق برانگيخت هيچ كس را از مال خود محروم نساختم.
أَتَى رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم وَفْدٌ مِنَ الْیَمَنِ وَ فِیهِمْ رَجُلٌ کَانَ أَعْظَمَهُمْ کَلَاماً وَ أَشَدَّهُمْ اسْتِقْصَاءً فِی مُحَاجَّةِ النَّبِیِّ ص فَغَضِبَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و اله و سلم حَتَّى الْتَوَى عِرْقُ الْغَضَبِ بَیْنَ عَیْنَیْهِ وَ تَرَبَّدَ وَجْهُهُ وَ أَطْرَقَ إِلَى الْأَرْضِ- فَأَتَاهُ جَبْرَئِیلُ علیه السلام فَقَالَ رَبُّکَ یُقْرِئُکَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ لَکَ هَذَا رَجُلٌ سَخِیٌّ یُطْعِمُ الطَّعَامَ فَسَکَنَ عَنِ النَّبِیِّ ص الْغَضَبُ وَ رَفَعَ رَأْسَهُ وَ قَالَ لَهُ لَوْ لَا أَنَّ جَبْرَئِیلَ أَخْبَرَنِی عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنَّکَ سَخِیٌّ تُطْعِمُ الطَّعَامَ لَشَرَدْتُ بِکَ وَ جَعَلْتُکَ حَدِیثاً لِمَنْ خَلْفَکَ فَقَالَ لَهُ الرَّجُلُ وَ إِنَّ رَبَّکَ لَیُحِبُّ السَّخَاءَ فَقَالَ نَعَمْ فَقَالَ إِنِّی أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّکَ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِی بَعَثَکَ بِالْحَقِّ لَا رَدَدْتُ مِنْ مَالِی أَحَدا
?? منبع
جامع السعادات ج ۲ ص ۱۱۵
????????????
? دعای مستجاب فرشتگان برای روزه داران
? امام صادق علیه السلام از پیامبر نقل فرمود که آن حضرت فرمودند:
⬅️ انّ اللّه عزّوجلّ وکّل ملائکته بالدعاء للصائمین و قال اخبرنی جبرئیل عن ربّه انه قال: ما امرت ملائکتی بالدعاء لاحد الّا استجیب لهم فیه.
? خدای متعال به فرشتگان وکالت داده تا برای روزه داران دعا کنند و فرمود: جبرئیل از سوی خدا به من خبر داد که خدا فرمود: فرشتگان را امر به دعا نکردم جز این که آن را اجابت خواهم کرد.
? اصول کافی، ج ۴، ص ۶۴
? با زلال جاری قرآن ?
?? اللَّهُ نَزَّلَ أحْسَنَ الحَدِیثِ کتَاباً مُتَشَابِهاً مَثَانِی تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِینَ یخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِینُ جُلُودُهُمْ وَقُلُوبُهُمْ إلَی ذِکرِ اللَّهِ ذَلِک هُدَی اللَّهِ یهْدِی بِهِ مَنْ یشَاءُ وَ مَنْ یضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ ??
خدا نیکوترین سخن را فرو فرستاده است؛ کتابی همگون (که آیاتش) مکرر است. پوست های (بدن) کسانی که از پروردگارشان هراس دارند، از (شنیدن آیات) آن به لرزه درمی آید؛ سپس پوست هایشان و دل هایشان به یاد خدا نرم می شود. این رهنمود خداست که هرکس را بخواهد (و شایسته بداند)، با آن راه نمایی می کند؛ و هر کس را خدا (به خاطر اعمالش) در گمراهی وانهد، پس هیچ راه نمایی برای او نیست.
? نکته ها و اشاره ها ?
1️⃣.در این آیه به نفوذ قرآن در دل ها و تأثیرات روانشناختی آن بر افراد مؤمن اشاره شده است که در برابر پروردگارشان، فروتن و ترسان هستند. آنان از شنیدن آیات الهی در مرحله ی نخست مو بر بدنشان راست می گردد و لرزه براندامشان می افتد؛ یعنی آیات الهی موجب بیداری و حرکت آنان می شود.
سپس در مرحله ی دوم، با یاد خدا آرام می گیرند و دلشان برای پذیرش حق نرم می شود.
برخی مفسران گفته اند که این مراحل اشاره به منازل سلوک به سوی خداست که در مرحله ی اول باشنیدن آیات هشدارگر، دل ها به لرزه درمی آید و با شنیدن آیات رحمت دل ها آرام می گیرد.
2️⃣ .حکایت شده که یاران پیامبر صلی الله علیه و آله هنگامی که قرآن برآنان تلاوت می شد، چشمانشان اشکبار می شد و لرزه بر اندامشان می افتاد.
? آموزه ها و پیام ها ?
1️⃣ .قرآن بهترین سخن است (پس از آن پیروی کنید).
2️⃣ .قرآن کتابی هماهنگ است، که مایه ی هدایت شماست.
3️⃣ .مؤمنان خاشع کسانی هستند که در برابر شنیدن آیات قرآن، واکنش روانی مثبت نشان می دهند.
4️⃣ .(هشدارهای) قرآن لرزه بر اندام می اندازد و (آیات رحمتش) دل ها را نرم می سازد
??منبع
تفسیر قرآن مهر جلد هجدهم، صفحه ۶۰