آثار عجیب خمس
امام رضا عليه السلام فرمودند
انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دينِنا وَ عَلى عِيالاتِنا وَ عَلى مَوالينا وَ ما نَبْذُلُهُ وَ نَشْتَرى مِنْ اَعْراضِنا مِمَّن نَخافُ سَطْوَتَهُ فَلاتَزووهُ عَنّا وَ لاتَحْرِموا اَنْفُسَكُم دُعاءَنا ما قَدَرْتُم عَلَيهِ، فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِكُم وَ تَمْحيصُ ذُنوبِكُم وَ ما تَمْهِدونَ لاَِنْفُسِكُم لِيَومِ فاقَتِكُم
در حقيقت، خمس، كمكى است به ما ،براى اهداف دينى که داریم
و کمک به خانواده و دوستان ما
و وسيله حفظ آبروى ما در برابر آنانى است كه از قدرتشان بيم داريم.
پس خمس را از ما دريغ نداريد و حتى المقدور خويشتن را از دعاى ما محروم نسازيد؛ که با پرداخت خمس مشمول دعای خیر ما می شوید.
چرا كه خارج كردن خمس از [سرمايه] كليد روزى شما
و مايه پاك شدن گناهانتان
و اندوخته شما براى روز نيازتان در آخرت خواهد بود.
منبع
كافى، ج ۱ ص ۵۴۷ ح ۲۵
آثار گناه – سختی و تنگدستی در زندگی
ومَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکرِی فَإِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنکاً وَنَحْشُرُهُ یوْمَ الْقِیمَةِ أَعْمَی
و هر کس از یاد من روی گرداند، پس حتماً زندگی (سخت و) تنگی برای اوست؛ و او را روز رستاخیز نابینا گرد می آوریم.
نکته ها و اشاره ها
1⃣یاد خدا مایه ی آرامش جان، پارسایی و شهامت است و فراموشی یا دوری و روی گردانی از یاد خدا، عامل اضطراب، ترس و نگرانی.
انسانی که یاد خدا و مسئولیت های خود در برابر او را فراموش می کند، غرق در شهوات، حرص و بخل می شود و هر چه ثروت بیش تری بیندوزد، باز هم طمع بیش تری پیدا می کند و خود را بیش تر به رنج و زحمت می اندازد و زندگی را بر خود سخت تر و تلخ تر و تنگ تر می سازد.
2⃣یکی از ابعاد «زندگی تنگ» که در این آیه به آن اشاره شده آن است که اگر انسان از یاد خدا غافل شود، گرفتار کمبودهای معنوی و روحی می شود و هر روز دل بستگی و تکیه ی او به دنیا زیادتر و در زندان تنگ مادیات گرفتارتر می شود.
3⃣یکی دیگر از ابعاد زندگی تنگ که در این آیه بدان اشاره شده آن است که انسان های مؤمن که به خدا دل می بندند، راه ها به رویشان گشوده می شود، ولی کسانی که به غیر خدا دل می بندند، درها به رویشان بسته می شود و ثروت نمی تواند از گرفتاری و مشکلات و سردرگمی و نیاز روحی و مادی آنان بکاهد.
4⃣یکی دیگر از ابعاد زندگی تنگ که در این آیه به آن اشاره شده، تنگی زندگی در جامعه ای است که از یاد خدا روی برتافته است. جامعه ی انسانی، حتی در اوج پیشرفت های صنعتی، چنانچه از معنویت جدا شود، روی سعادت را نمی بیند و هر روز بر اضطراب ها و مشکلات روحی مردم آن جامعه افزوده می شود و در تنگناهای عجیبی قرار می گیرند.
همان طور که امروز در برخی جوامع صنعتی می بینیم که جنایت، مواد مخدر، آلودگی های جنسی، از خود بیگانگی و احساس تنهایی غوغایی بر پا کرده و نور محبت و عاطفه را خاموش ساخته است.
آموزه ها و پیام ها
1⃣فرآیند روی برتافتن از یاد خدا، سختی در دنیاست که به صورت کوری در آخرت تجسّم می یابد.
2⃣هر کس زندگی راحت و چشمی بصیر می خواهد، به یاد خدا باشد.
منبع
تفسیر قرآن مهر جلد سیزدهم، صفحه ۱۲۱
حضرت رضا (عليه السلام) ميفرمايند:
ابليس از زمان آدم تا دوره ي عيسي بن مريم پيوسته نزد پيامبران رفت و آمد ميكرد.
او بيشترين آزار و ستم را در حق يحيي بن زكريا اعمال داشت.
روزي حضرت يحيي؛ ابليس را مشاهده كرد …
حضرت يحيی از ابليس پرسيد آيا تا بحال بر من چيره گشتهاي؟
شيطان پاسخ داد:
خير اما در تو خصلتي وجود دارد كه گاه باعث ميگردد نتواني نمازت را بطور كامل بپا داري و شبها را به زندهداري مشغول گردي و آن صفت پرخوري است.
يحيي از همان جا با خداوند عهد كرد كه ديگر هرگز با شكم سير از طعام نخوابد تا به ديدار خداوند نائل آيد.
شيطان نيز عهد كرد هرگز انساني را نصيحت به راستي نكند تا پروردگار را ملاقات نمايد.
منبع
داستان پيامبران يا قصههاي قرآن از آدم تا خاتم، صفحه ۵۶۵
امام باقر - علیه السّلام - فرمود: هنگامی كه شكم سیر گردد (آدمی) سر به طغیان و نافرمانی گذارد.
منبع
فروع كافی، ج ۶ ص ۲۷۰
رسول خدا - صلّی الله علیه وآله - فرمود: با خوردن و آشامیدن زیاد دل ها را نمیرانید، زیرا همان گونه كه زراعت بر اثر آب زیاد از بین می رود، دل ها نیز بر اثر پرخوری می میرند.
مستدرك الوسائل، ج 16، ص 209
امام صادق - علیه السّلام - فرمود: نزدیك ترین حالات بنده به خداوند زمانی است كه شكمش سبك باشد و منفورترین حالات بنده نسبت به خداوند هنگامی است كه شكمش پر باشد
منبع
وسائل الشیعه، ج ۱۶ ص ۴۰۵
عن النبی صلّی اللّه علیه و آله و سلّم: «إیاکم و البطنه، فإنها مفسده للبدن و مورثه للسقم و مکسله عن العباده»
بپرهیزید از زیاد خوردن، زیرا پرخوری بدن را فاسد و بیماری بر جای می گذارد و نشاط عبادت را می گیرد
منبع
بحارالانوار ج ۶۲ ص ۲۲۶
5 اصطلاح غلط که رایج شده
و زیاد بکار میرود
✺ ۱- خدا بد نده! ✺
این کلام اهانت به پروردگار است،زیرا خدای تعالی در قرآن فرموده:هیچ خوبی به شما نمیرسد مگر از ناحیه ی خدا و هیچ بدی بشما نمیرسد مگر از ناحیه ی خود شما(و بخاطر اعمال خودتان است)
✺ ۲- جوان ناکام! ✺
این اصطلاح عامیانه برای جوانهایی که قبل از ازدواج از دنیا میروند بکار میرود ،درحالیکه ازدواج کام حقیقی یک انسان نیست که اگر ازدواج نکرد به او بگویند ناکام ،بلکه کام حقیقی انسان رسیدن به مقام بندگی خداست و استفاده ی خوب کردن از عمر و فرصتی که خدا به او داده است.
✺ ۳- عیسی به دین خود، موسی به دین خود! ✺
این جمله معنای صحیحی ندارد، زیرا بین پیامبران خدا، کوچکترین اختلافی نبوده و همه ی آنها مردم را به توحید و یکتا پرستی دعوت میکردند و
عقیده ی یکسانی داشتند.
✺ ۴- ولش کردی به امان خدا! ✺
این حرف کفر آمیز است ،زیرا اگر کسی مال یا فرزند خود را به امان خدا بسپارد که غمی نیست بهتر است بجای این کلام گفته شود:
“ولش کردی به حال خودش ” پس بدبخت شد رفت
✺ ۵- انسان جایز الخطاست! ✺
این حرف نیز غلط است ،زیرا انسان برای خطا کردن جایز نیست . بهتر است بگوییم انسان ممکن الخطاست، یعنی ممکن است خطا کند و بهترین خطا کنندگان توبه کنندگان هستند
امام على عليه السلام :
در شگفتم از آدميزاد،كه آغازش نطفه اى است و فرجامش لاشه اى و در اين ميان انبار غائط است و با اين همه تكبّر مى ورزد!
بحار الأنوار : 73/233
پیامبر اکرم صلی الله علیه واله:
?نادان دارای ده صفت می باشد که از عقل بی نصیب است،آنها عبارتند از:
1⃣ با هر کس معاشرت نماید، به او ستم می کند؛
2⃣ بر کسی که زیر دست اوست، تعدّی می نماید؛
3⃣ به آن کسی که بالاتر از اوست، گستاخی می کند؛
4⃣ گفتارش از روی فکر و اندیشه نیست؛
5⃣ چون سخن می گوید، گناه می کند، و چون خاموش و ساکت باشد، غافل می گردد؛
6⃣ اگر با فتنه ای مواجه شود به سویش می شتابد و در دست آن هلاک می گردد؛
7⃣ چون فضیلتی ببیند از آن روی گردان شود؛
8⃣ از گناهان گذشته خود باکی ندارد و در باقی عمرش دست از گناه ندارد؛
9⃣ از کار نیک سستی نماید و در انجام آن کُند باشد؛
? نسبت به آنچه از دست داده یا ضایع ساخته بی اعتناست.
?:تحف العقول/ص۲۸