آیا همه روزه بگیرند؟ ?

?? أیاماً مَعْدُودتٍ فَمَنْ کانَ مِنْکمْ مَرِیضاً أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیامٍ أُخَرَ وَ عَلَی الَّذِینَ یطِیقُونَهُ فِدْیةٌ طَعَامُ مِسْکینٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیراً فَهُوَ خَیرٌ لَهُ وَ أَنْ تَصُومُوا خَیرٌ لَکمْ إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ ??

چند روز معدودی را (روزه بدارید.) و هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد پس تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد). و بر کسانی که آن [روزه برای آنها] طاقت فرساست، تاوانی [است، که همان ] غذا دادن به بینواست، و کسی که [فرمان خدا را در انجام کارِ] نیک بپذیرد، پس آن برایش بهتر است. و روزه داشتن برای شما بهتر است، اگر بدانید.

? نکته ها و اشاره ها ?

1⃣این آیه موارد استثنای قانون روزه را برمی شمارد؛ یعنی حکم افرادی را که روزه بر آنها واجب نیست بیان می کند که عبارت اند از:
بیماران، مسافران، کسانی که با روزه گرفتن به مشقت و زحمت بی اندازه دچار می شوند، مانند کهنسالان.
البته بیماران و مسافران باید بعد از بهبودی یا مراجعت از سفر قضای روزه را بگیرند. اما گروه سوم به جای قضای روزه باید فدیه و تاوان بپردازند، یعنی فقیری را غذا دهند.
2⃣اسلام برای هر فرد، در هر شرایطی، قانون مناسب خودش را قرار داده و برای روزه ی مسافران، بیماران و سالمندان احکام خاصی دارد. آنچه واقعاً مهم و ارزشمند است، تسلیم بودن در برابر فرمان خدا است که ممکن است دستور به روزه گرفتن باشد و یا افطار کردن.

? آموزه ها و پیام ها ?

1⃣قانون روزه طوری وضع شده که موجب زحمت افراد نشود؛ از این رو مسافران، بیماران و افراد ناتوان استثنا شده اند.
2⃣کار نیک اضافی (مثل روزه ی مستحبی یا کمک به بینوایان) مطلوب است و سودش به خود انسان می رسد.
3⃣اگر (از اسرار و فواید روزه) آگاه باشید، متوجه می شوید که روزه داری برای شما بهتر است.
4⃣روزه بر بیماران و مسافران واجب نیست، ولی قضای روزه بر آنان واجب است.
5⃣ روزه و قضای آن بر افراد ناتوان (هم چون کهنسالان) واجب نیست و فقط تاوان و فدیه ی آن لازم است.

?? منبع
 تفسیر قرآن مهر جلد دوم، صفحه ۱۰۳

????????????
پاداش روزه گرفتن در روز گرم و تحمل تشنگی ناشی از آن.

حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مَاجِيلَوَيْهِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ الرَّازِيُّ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُنْذِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ صَامَ يَوْماً فِي الْحَرِّ فَأَصَابَهُ ظَمَأٌ وَكَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ أَلْفَ مَلَكٍ يَمْسَحُونَ وَجْهَهُ وَ يُبَشِّرُونَهُ حَتَّى إِذَا أَفْطَرَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَا أَطْيَبَ رِيحَكَ وَ رَوْحَكَ مَلَائِكَتِي اشْهَدُوا أَنِّي قَدْ غَفَرْتُ لَهُ.

يونس بن ظبيان از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است:
كسى كه در گرما يك روز را روزه بدارد و تشنگى را تحمل كند، خداوند هزار فرشته را بر او مى‏ گمارد تا دستهاى خود را بر روى او كشيده و او را بشارت دهند، و پس از آنكه افطار كرد خداوند مى‏فرمايد: چقدر خوش بويى! اى فرشتگان من گواه باشيد كه من او را آمرزيدم

?? منبع
ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص ۵۲

????????????
? مقام معظم رهبری حفظه الله

? در دعای روزهای ماه رمضان میگوییم: «الّلهم اغن کلّ فقیر. الّلهم اشبع کلّ جائع. الّلهم اکس کلّ عریان». این دعا فقط برای خواندن نیست؛ برای این است که همه خود را برای مبارزه با فقر و مجاهدت در راه ستردن غبار محرومیت از چهره محرومان و مستضعفان موظّف بدانند. این مبارزه، یک وظیفه همگانی است.

? همه باید خود را موظّف به مواسات بدانند. مواسات یعنی هیچ خانواده‌ای از خانواده‌های مسلمان و هم‌میهن و محروم را با دردها و محرومیتها و مشکلات خود تنها نگذاشتن به سراغ آنها رفتن و دست کمکرسانی به سوی آنها دراز کردن. امروز این یک وظیفه جهانی برای همه انسانهایی است که دارای وجدان و اخلاق و عاطفه انسانی هستند؛ اما برای مسلمانان، علاوه بر این‌که یک وظیفه اخلاقی و عاطفی است، یک وظیفه دینی است.

? به همسایه‌ها و فقرا رسیدگی کنید. یکی از عواملی که نمیگذارد دست کسانی که توانایی کمک دارند، به یاری فقرا دراز شود، روحیه مصرف‌گرایی و تجمّل در جامعه است. برای جامعه بلای بزرگی است که میل به مصرف، روزبه‌روز در آن زیاد شود و همه به بیشتر مصرف کردن، بیشتر خوردن، متنوّعتر خوردن، متنوّعتر پوشیدن و دنبال نشانه‌های مُد و هر چیز تازه برای وسایل زندگی و تجمّلات آن رفتن، تشویق شوند. چه ثروتها و پولهایی که در این راهها هدر میرود و از مصرف شدن در جایی که موجب رضای خدا و رفع مشکلات جمعی از مردم است، باز میماند.

?? منبع
بیانات مقام معظم رهبری در خطبه‌های نماز عید فطر ۱۵/۰۹/۱۳۸۱

زمانی که امت پنج چيز را دوست می‌دارند و پنج چيز را فراموش می‌كنند?

قال رسول الله صلي الله عليه و اله:سـَيـَأتي زَمانٌ عليَ اُمتـّي يـُحـِّبونَ خمساً و يـَنـْسـَونَ خـَمـْساً.
رسول خدا حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله فرمودند:
به زودي زمانی بر امت من می‌آید كه پنج چيز را دوست بدارند و پنج چيز را فراموش كنند.

1⃣◀️يـُحـِبـُّون الدنيا و يـَنـسـَونَ الـْاخرة.
دنيا را دوست می‌دارند و آخرت را از یاد می‌برند.

2⃣◀️و يـُحـِّبــُونَ الـْمالَ و يـَنـْسـَونَ الــْحـِسابَ.
ثروت را دوست می‌دارند ولي حساب را فراموش مي‌كنند.

3⃣◀️و يـُحـِّبـُونَ النــِّساءَ و يـَنـْسـَونَ الـْحـَوْر.
زنان را دوست می‌دارند ولي حور العين را از یاد می‌برند.

4⃣◀️و َ يـُحـِّبونَ الـْقـُصـوُرَ و يـََنـْسـَوْنَ الـْقـُبـُور.
قصرها و کاخ‎ها را دوست می‌دارند ولي قبرها را فراموش می‌کنند.

5⃣◀️ و يـُحــِّبـونَ الــّنـْفسَ وَ يــَنــْســَونَ الــّربَ.
جان خود را دوست می‌دارند و پروردگار را از یاد می‌برند.
اولئكَ بـَريــئونَ منـّي و انا بـَريئٌ مــِنـْهـُمْ.
آنان از من بيزارند و من هم از آنها بيزار هستم.

?? منبع
کلمة‌الرسول‌الاعظم، صفحه ۱۳۳ الاثنا عشریه، صفحه ۲۰۲

اداش و سپاس بیشتر در ماه مبارک رمضان

? قال رسول الله صلى الله عليه و آله:

⬅️ لو علمتم مالكم في رمضان لزدتم لله تبارك و تعالى شكرا.
إذا كان أول ليلة منه غفر الله عزوجل لامتي الذنوب كلها سرّها و علانيتها ، و رفع لكم ألفي ألف درجة ، و بنى لكم خمسين مدينة.

? رسول خدا صلی الله علیه و آله ‏فرمودند:

? اگر می‏ دانستيد كه براى شما در ماه رمضان چه چيزهایی فراهم شده است، قطعاً خدا را بيشتر سپاس می گفتيد وقتی شب اول ماه رمضان فرا رسد، خداوند همه گناهان نهان و آشكار امّت مرا می آمرزد، و درجات شما را دو میلیون مرتبه بالا می ‏برد، و پنجاه شهر (در بهشت) براى شما بنا می ‏كند.

? بحارالأنوار، ج۹۶، ص ۳۵۳_۳۵۲

????????????
مراحل روزه
????????????

علمای اخلاق و همچنین قاطبه اهل عرفان ، روزه را دارای سه مرحله دانسته اند :

1️⃣  روزه عام ( صوم العموم )

2️⃣  روزه خاص ( صوم الخصوص )

3️⃣  روزه اخص ( صوم خصوص الخصوص )

روزه عام
 که عموم مسلمانان آن را فهمیده و بدان پای بندند - عبارت است ازاین که روزه دار خود را از ارتکاب مفطرات نه گانه  خوردن و آشامیدن ، جماع ، استمنا ، دروغ بستن به خدا و پیامبر و جانشینان پیامبر علیهم السلام ، رساندن غبار غلیظبه حلق ، فرو بردن تمام سر در آب ، باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تااذان صبح ، اماله کردن ، قی کردن  که شرح آنها در رساله های عملیه آمده است - نگاه دارد .

روزه خاص که افراد خاصی توفیق انجام آن را دارند ، عبارت است از این که  شخص روزه دار ، علاوه بر امساک از مفطرات نه گانه ، چشم ، گوش ، زبان ، دست ، پا و دیگر اعضای خود را از گناه حفظ کند . چشم را از نگاه شهوت آلود ، گوش را از استماع غیبت و غنا و . . . و زبان را از دروغ ، غیبت ، فحش ، تهمت ، جدال ، استهزا و . . . و هم چنین بقیه اعضا را از گناهان مربوط به آنها باز دارد . رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به همین نوع از روزه اشاره دارد ، آن جا که می فرماید خمس یفطرن الصائم  الکذب و الغیبة و النمیمة و الیمین الکاذب و النظربشهوة
پنج چیز است که روزه روزه دار را باطل می کند : دروغ ، غیبت ، سخن چینی ، قسم دروغ و نگاه شهوت آلود

یا آن جا که می فرماید من اغتاب مسلما بطل صومه و نقض وضوءه فان مات و هو کذلک مات و هومستحل لما حرم الله ۲  هر کس برادر مسلمان خود را غیبت کند ، روزه و همچنین وضوی او باطل می شود و اگر بر آن حالت بمیرد ، در حالی مرده که حرام خدا را حلال شمرده است
و یا آن جا که می فرماید من تامل خلف امراة حتی یتبین له حجم عظامها من وراء ثیابها و هو صائم فقدافطر ۳ هر روزه داری که پشت سر زنی کنجکاو گردد تا از ورای لباس ، حجم استخوان های آن زن برایش معلوم شود  روزه اش را افطار کرده است
امام صادق علیه السلام نیز به همین نوع از روزه اشاره دارد آن جا که می فرماید اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک من الحرام و القبیح و دع المراء و اذی الخادم و لیکن علیک و قار الصائم و لا تجعل یوم صومک کیوم فطرک ؛ هر گاه روزه گرفتی باید گوش و چشمت از عمل حرام و کار ناشایست روزه باشد ، و مجادله و اذیت خدمتکار را ترک کنی و به وقار روزه دار مزین باشی و در نهایت هیچ گاه روزروزه داری ات را مانند روزی که روزه نداری قرار مده

و اما روزه اخص این است که  روزه دار  علاوه بر امساک از مفطرات نه گانه و خودداری از ارتکاب گناه ، قلب خویش را از جمیع همم و افکار دنیوی و آن چه غیر حق است ، فارغ سازد و آن را در بست در اختیار خدا جل جلاله قرار دهد . و به فرموده امام صادق علیه السلام :« القلب حرم الله فلا تسکن حرم الله غیر الله ۴
قلب حرم خداست پس غیرخدا را در حرم خدا جای مده . » « و القلب السلیم الذی یلقی ربه و لیس فیه احد سواه ۵
قلب سلیم قلبی است که با خدا ملاقات کند ، در حالی که احدی جز او در آن نباشد

?? منابع
1⃣ سید عبد الله شبر ، اخلاق ، ص ۶۹
2⃣ ملا محسن فیض کاشانی ، محجة البیضاء ، ج  ۲ ص ۱۳۳
3⃣شیخ صدوق ، معانی الاخبار ، ص ۴۱۰
4⃣ مجلسی بحار الانوار  ج ۷۰  ص ۲۵  ط تهران
5⃣ یعقوب کلینی ، اصول کافی ، ج ۲  ص ۱۴

شراب در ماه رمضان
 ????????????
نجاشی شاعر، یکی از اطرافیان و ارادتمندان امیرالمومنین علی علیه السلام بود و با اشعارش سپاه علی علیه السلام را بر ضد معاویه تحریک می‌کرد، بارها در سپاه امیر المؤمنین علیه السلام با دشمن جنگید، ولی همین شخص یک بار پایش لغزید و در ماه رمضان شراب خورد. وی را پیش امیر المؤمنین آوردند و شرابخواریش را ثابت کردند. 
حضرت علی خودش هشتاد تازیانه به او زد و یک شب نیز زندانی کرد. روز بعد دستور داد نجاشی را آوردند، حضرت بیست تازیانه دیگر بر او زد. نجاشی عرض کرد: 
یا امیرالمؤمنین این بیست تازیانه برای چیست؟ 
علی علیه السلام فرمود
این بیست تازیانه به خاطر جسارت و جرأت تو به شرابخواری در ماه رمضان است.

? بحارالانوار، ج ۳۲، ص ۲۴۵ و ج ۱۰۰ ص ۹۶

آیا واقعا تر و خشک با هم می سوزند؟

✳️ استاد ما مرحوم آقای برهان می فرمود: اینکه می گویند :«آتش که بیاید ترو خشک با هم می سوزد» درست نیست.

? چرا که چوب تر اول مدتی کنار چوب خشک می ماند و خشک می شود و بعد می سوزد.
?در یک شهری که عده ای به گناه مشغول هستند اگر خوبان نهی از منکر نکنند مومنین هم مثل فاسقین می شوند و عذاب که بیاید هر دو را می گیرد.

?چنانکه پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم) فرمود:
خداوند همه مردم را بخاطر عمل عده ای خاص (کم) عذاب نمی کند.
 
? مگر اینکه گناه را پشت (گوششان) بیاندازند و بتوانند نهی از منکر کنند و نکنند پس وقتی اینگونه شد خدا همه را عذاب می کند

 ?? منبع
    آیت الله مجتهدی تهرانی ره

??????
???
  روزه داری بدون افطار

? انس بن مالک سال ها در خانه رسول خدا خدمتکار بود و تا آخرین روز حیات رسول خدا این افتخار را داشت. او بیش از هرکس دیگر به اخلاق و عادات شخصى رسول اکرم آشنا بود. آگاه بود که رسول اکرم در خوراک و پوشاک چقدر ساده و بى تکلف زندگى مى‏کند. در روزهایى که روزه مى‏گرفت همه افطارى و سحرى او عبارت بود از مقدارى شیر یا شربت و مقدارى ترید ساده. گاهى براى افطار و سحر، جداگانه، این غذاى ساده تهیه مى‏شد و گاهى به یک نوبت غذا اکتفا مى‏کرد و با همان روزه مى‏گرفت.

? یک شب، طبق معمول، انس بن مالک مقدارى شیر یا چیز دیگر براى افطارى رسول اکرم آماده کرد. اما رسول اکرم آن روز وقت افطار نیامد، پاسى از شب گذشت و مراجعت نفرمود. انس مطمئن شد که رسول اکرم خواهش بعضى از اصحاب را اجابت کرده و افطارى را در خانه آنان خورده است. از این رو آنچه تهیه دیده بود خودش خورد.

? طولى نکشید رسول اکرم به خانه برگشت. انس از یک نفر که همراه حضرت بود پرسید: ایشان امشب کجا افطار کردند؟ گفت: هنوز افطار نکرده‏اند. بعضى گرفتاریها پیش آمد و آمدنشان دیر شد.

? انس از کار خود یک دنیا پشیمان و شرمسار شد، زیرا شب گذشته بود و تهیه چیزى ممکن نبود. منتظر بود رسول اکرم از او غذا بخواهد و او از کرده خود معذرت خواهى کند. اما از آن سو رسول اکرم از قرائن و احوال فهمیدند چه شده، نامى از غذا نبردند و گرسنه به بستر رفتند.

? انس گفت: رسول خدا تا زنده بود موضوع آن شب را بازگو نکرد و به روى من نیاورد

?? منبع
مجموعه ‏آثار شهید مطهرى ج‏ ۱۸  ص۳۸۵